تحلیل کیفی بسترها، دلایل و پیامد های گردشگری به شیوه ی نظریه ی زمینه ای (مطالعه ی موردی: گردشگران شهر سنندج)

پژوهش حاضر تلاشی است برای مطالعه ی کیفی بسترها/ موانع، دلایل و پیامد های گردشگری با تاکید بر گردشگران داخلی شهر سنندج. برای تحلیل این مسئله از روش کیفی نظریه زمینه ای استفاده شده است. میدان مطالعه، کل گردشگران داخلی ای است که در بهار و تابستان 1392 از شهر سنندج دیدن کرده اند. نمونه گیری تحقیق به شیوه نمونه گیری نظری-هدفمند است، بدین معنا که در انتخاب مصاحبه شوندگان دو ملاک «رسیدن به نقطه اشباع نظری» و «تنوع» مبنای کار بوده اند. نتایج نشان می دهد که پدیده گردشگری در شهر سنندج به دلیل وجود برخی زمینه های عینی/ساختاری (جاذبه های طبیعی، بازارهای مرزی) و نیز بسترهای فرهنگی/ تعاملی (میراث تاریخی متفاوت، فرهنگ بومی پذیرنده) از قابلیت توسعه بالایی برخوردار است، اما درعین حال با یک سری موانع روبرو است، هم موانع توسعه ای/ ساختاری (ضعف زیرساخت های ارتباطی، نقص سازوکارهای فنی و مدیریتی، مهیا نبودن امکانات جذب گردشگر) و هم موانع ذهنی (سیطره گفتمان امنیت). هم چنین یافته ها حاکی از آن است که گردشگران بنا به دلایل و انگیزه های مختلفی به شهر سنندج سفر می کنند که از انگیزه های رهایی بخشی (گذراندن اوقات فراغت، سفر/ تفریح خانوادگی، طبیعت گردی) و انگیزه های تعاملی (آشنایی با ویژگی های فرهنگی/قومی، ایران گردی) تا انگیزه ها و دلایل ابزاری (خرید کالاهای خارجی) را دربر می گیرد. و نیز این که از نگاه گردشگران، پدیده گردشگری می تواند واجد پیامدها و نتایجی فرهنگی (گسترش تعاملات بین قومی، رشد توانش های ارتباطی، تقویت گفتگوی من/ دیگری)، سیاسی (امکان تحقق مطالبات قومی، تقویت همبستگی ملی)، اقتصادی (ایجاد اشتغال در بخش گردشگری، ارتقای استانداردهای زندگی، توسعه زیرساخت های صنعتی و ارتباطاتی) و زیست محیطی (محافظت از منابع طبیعی، افزایش آگاهی های زیست محیطی، بهبود مدیریت ضایعات) برای شهر سنندج و کل منطقه باشد.