مطالعه تطبیقی ریخت شناسی بلوک ها و قطعات شهری محله جماله اصفهان در سال 1355 و 1382

شکل شهرها در نیمقرن اخیر با نرخ بیسابقهای متحول شدهاست. این تغییر شکل، تاثیرات عمدتا نامطلوبی را بر بافتهای سنتی در مرکز تاریخی شهرها گذاشتهاست. درواقع، رواج الگوهای شکلی جدید در شهرهای امروزی، غفلت از کیفیتهای موجود در شهرسازی سنتی را همراه خود داشتهاست. افزایش تخریب بافتهای قدیمی بجای مرمت و بهروز رسانی آنان، استخراجنکردن الگوهای بومی، بیتوجهی به شکلگیری فضاهای زیستی و عملکردی که درطول قرنها و پس از آزمون و خطاهای بسیار به تکوین نهایی متناسب با روابط اقتصادی و اجتماعی رسیدهاند، موجب ازبینرفتن ارزشهای تاثیرگذار بر شکلگیری بافت شهری و ایجاد فضاهایی بدون تعریف و بیشکل شده اند.
ازاینرو در پژوهش حاضر تلاششده تا به این پرسش پاسخ دادهشود که چگونه و با چه معیارهایی میتوان قطعات شهری محله جماله را برای رسیدن به الگویی پایدارتر ارزیابیکرد و بهمنظور کمیکردن این معیارها چه روش هایی قابل پیشنهاد است. برای همین نگارندگان ازطریق بررسی ادبیات موضوع، معیارهایی را تبیینکردند که ازنظر ابعاد شکلی و ریختشناسانه، زیستمحیطی، بصری و حرکت و دسترسی، قطعات شهری را میتوان با آنها ارزیابیکرد. به دلیل بیان کیفی برخی از توقعات از یک قطعه یا بلوک شهری و برای کمیکردن کیفیتهای مطرحشده، دربرابر هر معیار نحوه ارزیابی آن هم بیان شدهاست. سپس براساس این ارزیابی، قطعات شهری واقع در چهار بلوک از محله جماله اصفهان در سالهای 1355 و 1382، از دیدگاه معیارهای ارزیابی کننده مقایسهشدند.
درنهایت، یافته های تحقیق بیانگر این بود که محله جماله از دیدگاه معیارهای شکلی، زیستمحیطی و بصری درحال ازدستدادن کیفیتهای خود است و تنها در ابعاد حرکت و دسترسی امتیاز بیشتری را بهدست آوردهاست.