بررسی شیوع فراوانی عوارض منجر به فوت در مسمومیت با قرص برنج

قرص برنج با فرمول شیمیائی فسفید آلومینوم (ALP)، یک ماده غیر ارگانیک است که به عنوان حشره کش و جونده کش در انبارکردن و حمل غلات استفاده می شود. قرص برنج در ایران مصرف خانگی داشته و جهت نگهداری برنج استفاده رایجی دارد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی شیوع فراوانی عوارض منجر به فوت با مسمومیت حاد ناشی از فسفید آلومینیوم (ALP) در بیماران ارجاعی به مرکز مسمومین بیمارستان لقمان است. فسفید آلومینوم (ALP)، یک ماده غیر ارگانیک است که بعنوان حشره کش و جونده کش در انبارکردن و حمل غلات استفاده می شود. در ایران این ماده با نام قرص برنج است که مصرف خانگی جهت نگهداری برنج دارد. گاز فسفین آزاد شده از این ماده در تماس با رطوبت و اسید ضعیف، عامل مهم مسمومیت و مرگ ناشی از مصرف این قرص است. عوارض جدی و بعضا غیر قابل درمان در سیر مسمومیت با قرص برنج ایجاد می شود. هدف از مطالعه حاضر، بررسی شیوع فراوانی عوارض منجر به فوت با مسمومیت حاد ناشی از فسفید آلومینیوم (ALP) در بیماران است.
با بررسی پرونده 111 مورد فوت شده بدلیل مسمومیت حاد با مصرف قرص برنج از آرشیو بیمارستان لقمان حکیم، در طی دو سال (1392 -1389) صورت گرفته است.
بررسی111 مورد فوت شده به دلیل مسمومیت با قرص برنج، شامل 60 (1/54%) مرد و 51 (9/45%) زن با میانگین و اختلاف معیار (Mean ±SD) سنی 9/8 ±26 بود. کمترین این سن 15سال و بیشترین آن 43 سال بود طریقه مصرف قرص در تمامی موارد بصورت خوراکی و به فرم بدون تغییر (شکستن، حل کردن و...) در 3/61% (68 نفر) گزارش شده بود. میزان مصرف 4/1 قرص در 39 مورد (1/35%) و مصرف بیش از یک قرص 32 مورد (8/28٪) گزارش شده بود. زمان گذشته از مصرف در 36% طی یکساعت قبل از مراجعه به اورژانس بوده است. شایع ترین علامت بدنبال مصرف قرص برنج، استفراغ بود که در 4/96% (107 نفر) گزارش شده بود. بیقراری با 9/36% (41 نفر) و تشنگی در 31 نفر (9/27) شایع ترین شکایت بیماران در بدو ورود به اوژانس بود.
اگرچه عوارض مختلفی همچون هیپوتانسیون، ARDS نارسایی حاد کلیه و نارسایی چند ارگانی عامل مورتالیته در موارد تحت مطالعه بوده است، ولی آریتمی قلبی با 9/36% (41 نفر) شایع ترین عارضه منجر فوت ناشی از مسمومیت با قرص برنج در این مطالعه تعیین شد.