بررسی تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی در انتخاب روش زایمان

تولد فرایندی طبیعی است که می تواند منجر به حوادث مرگبار و صدمات جدی به مادر و جنین شود. زمانی که امکان زایمان طبیعی برای مادر وجود ندارد وامکان خطربرای مادرویاکودک وجوددارد، زایمان با سزارین انجام می شود. در بسیاری از موارد ضرورت پزشکی منجر به زایمان به روش سزارین نیست بلکه ناآگاهی، عقاید، رفتارها و نگرش های غیر آزمون شده و غلط تعیین کننده نوع زایمان بوده است.
مطالعه حاضر از نوع تجربی است که در مراکز بهداشتی درمانی شهر یزد انجام شده است.نمونه ها 130 نفر از زنان باردار نخست زا (65 نفر در هر یک از دو گروه نجربی و غیرتجربی)بودند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته و مشتمل بر 4 بخش بود. قبل از اجرای مداخله آموزشی پرسشنامه مربوطه توسط دو گروه تکمیل شد. سپس گروه تجربی، مداخله آموزشی مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی طی جلسات 45 دقیقه ای دریافت کردند. زنان هر دو گروه 2ماه بعد از مداخله، مجدداپرسشنامه های مربوطه را تکمیل کردند.داده های گرداوری شده با استفاده از نرم افزار آماری spss نسخه 18 و با استفاده از شاخصهای میانگین و انحراف معیار توصیف شد. رابطه بین سازه ها و متغیرهای دموگرافیک با استفاده از آزمونهای من ویتنی،کروسکال والیس و کای اسکوئر آنالیز شد.
در این پژوهش میانگین سنی زنان 24.36 ± 3.73 و میانگین سن بارداری 31.53 ± 2.35 بود.یافته های بدست آمده نشان می دهد که اختلاف معنی داری در میانگین نمرات حساسیت درک شده(0/001=P)،شدت درک شده(0/001=P)،منافع درک شده(0/01=P)، موانع درک شده(01/0=P)و آگاهی(0/001=P)زنان گروه تجربی نسبت به زنان گروه غیرتجربی بعد از اجرای آموزش وجود داشت، در حالیکه اختلا ف معنی دارآماری بین سازه خودکارامدی درک شده (p=0.069) و نوع زایمان انجام شده بین دو گروه بعد از مداخله آموزشی مشاهده نشد.
در پژوهش حاضر اجرای مداخله آموزشی مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی باعث افزایش آگاهی زنان باردار شده، اما بر عملکرد آنها موثر نبوده است. از آنجا که در انتخاب روش زایمان عوامل متعددی غیر از آگاهی دخیل است، لذا پیشنهاد می گردد به منظور ارتقاء کارایی این الگو بطور همزمان از الگوهای دیگری که بر سایر عوامل نیز موثر باشد استفاده گردد.