ارزیابی سودمندی کشت مخلوط ذرت- سویا با استفاده از شاخص های زراعی و کارایی کنترل علف هرز

در این آزمایش اثر کشت مخلوط افزایشی تراکم های مختلف سویا بر عملکرد اقتصادی و بیولوژیک ذرت و شاخص کارایی کنترل علف هرز در شرایط آب و هوایی همدان در سال زراعی 1389 ارزیابی شد. طرح آزمایشی مورد استفاده بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و پنج تیمار شامل T1 و T2: به ترتیب کشت خالص ذرت با و بدون وجین علف هرز و T3، T4 و T5: به ترتیب کشت مخلوط افزایشی 15، 30 و 45 درصد تراکم خالص سویا (40 بوته در متر مربع) با ذرت بود. نتایج نشان داد که عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک ذرت در سطح احتمال یک درصد تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت. ولی، اثر تیمار بر شاخص برداشت معنی دار نشد. بیشترین عملکرد دانه (803 گرم در متر مربع) و عملکرد بیولوژیک (1793 گرم در متر مربع) مربوط به تیمار کشت خالص ذرت با وجین علف هرز بود که با تیمار کشت مخلوط افزایشی 45 درصد سویا با ذرت از لحاظ آماری تفاوت معنی داری نداشت. استفاده از سویا به عنوان گیاه همراه در کنترل علف های هرز مزرعه ذرت بسیار موثر بود، بطوریکه تیمارهای T4 و T5 پایین ترین میزان بیوماس را به ترتیب معادل 53 و 52 گرم در متر مربع و تراکم علف هرز به ترتیب 17 و 8 بوته در متر مربع را دارا بودند. تیمار T5 را می توان به عنوان برترین تیمار معرفی کرد، زیرا ضمن مهار مناسب علف های هرز، کمترین میزان شاخص رقابت (04/0)، بالاترین میزان نسبت برابری زمین (27/1)، مجموع ارزش نسبی (33/1) و کارایی کنترل علف هرز (20/83 درصد) را داشت و بیشترین میزان عملکرد دانه برابر 758 گرم در متر مربع را تولید نمود.