بررسی رابطه فاکتورهای اجتماعی اقتصادی با بیماری های عروق کرونری در افراد بالای 25 سال در استان یزد: مطالعه مورد - شاهدی

یکی از قوی ترین و اصولی ترین پیش گو کننده ابتلا و میرایی یک فرد، وضعیت اجتماعی – اقتصادی (SES) آن فرد است و بیماری های عروق کرونر قلب شاید از برجسته ترین اختلال ایجاد شده به علت نابرابری های اجتماعی – اقتصادی است. به همین منظور مطالعه حاضر جهت بررسی ارتباط فاکتورهای اجتماعی – اقتصادی با بیماری عروق کرونر در استان یزد انجام گرفت. مطالعه حاضر به صورت گذشته نگر و به روش مورد شاهدی مبتنی بر بیمارستان از دی ماه 1391 تا مهرماه 1392 در استان یزد انجام گرفت. شاهدها به صورت گروهی از نظر سن و جنس با گروه بیمار همسان شدند. در مجموع حجم نمونه بدست امده با استفاده از نرم افزار اماری 500 نفر شامل 250 نفر مورد و 250 نفر شاهد بود. جمع اوری داده ها با ابزار پرسشنامه و به صورت مصاحبه جهره به چهره توسط مصاحبه گر، اندازه گیری های آزمایشگاهی و آنتروپومتریک و معاینه فیزیکی انجام شد. جهت تجزیه و تحلیل نتایج، آزمون های آماری مناسب مانند کای اسکویر، student t-test و آنالیز چند متغیره شرطی لجیستیک (Multiple Logistic Regression) مورد استفاده قرار گرفت.
نتایج نشان داد که افراد گروه مورد در مقایسه با افراد گروه کنترل، اکثرا به طور قابل توجهی دارای تحصیلات ابتدایی و درامد ماهانه زیر 500 هزار تومان بودند. علاوه بر ان فراوانی پوشش بیمه روستایی و افراد با خانواده های بیش از 6 نفر در گروه مورد بیشتر بود و این تفاوت فراوانی ها از نظر اماری معنی دار شد. پس از بررسی اثر هم زمان متغیرهای اقتصادی - اجتماعی در مدل رگرسیون لوجستیک و کنترل اثر متغیرهای مخدوش کننده، تحصیلات ابتدایی همچنان رابطه معنی داری را نشان داد به گونه ای که در افراد با تحصیلات ابتدایی (65.344-1.675)10.462 برابر بیشتر از کسانی بوده که تحصیلات بالاتر از دیپلم داشتند. همچنین نتایج نشان داد که کسانی که درامد شان در رنج 700 هزار تا یک ملیون تومان قرار دارد در معرض خطر کمتری برای ابتلا به بیماری قرار دارند ((0.967-0.078) OR=. 275). علاوه بر ان شانس ابتلا به بیماری در کسانی که ساکن شهر می باشند نسبت به کسانی که ساکن روستا بودند 9.3 (71.04 -1.22) برابر بیشتر است.
در مجموع به نظر می رسد که سطح تحصیلات پایین و درامد کم و شهرنشینی می تواند نقش مهمی در علت و معلولی بیماری های عروق کرونر (CAD) در استان یزد داشته باشد.. بنابراین برای پیش گیری از این بیماری اقدامات لازم برای ترویج شیوه زندگی سالم، رفع فقر، افزایش سطح آگاهی افراد جامعه نسبت به عوامل خطر بیماری انسداد عروق کرونر و تغییر سیاست برنامه ریزی در سطح ملی ضروری به نظر می رسد.