ارزیابی کاربرد سدیم لوریل اتر سولفات در شستشوی پارچه های پنبه ای تاریخی با استفاده از نمونه های پیرشده تسریعی

بااینکه موضوع پاکسازی و شستشوی بافته ها و منسوجات تاریخی در حوزه حفاظت و مرمت زمان زیادی است مطرح شده، اما همچنان یکی از مهمترین و چالش انگیزترین مباحث در این حیطه است. بسته به ویژگی های متفاوت شوینده ها، فرمولاسیون شستشو نیز برای پارچه های گوناگون، متفاوت خواهد بود. شوینده های صنعتی و تجاری به دلیل دارابودن مواد افزودنی گوناگون و تغییرات فرمولاسیون درطول زمان، شرایط لازم و مطلوب را برای استفاده در حوزه حفاظت و مرمت ندارند. ازاین رو، انتخاب شویندهای متناسب با شرایط آثار پارچهای تاریخی و ویژگی های فیزیکی آنها، بایستی در دستورکار حفاظت گر قرار گیرد. شوینده مورد استفاده، لازم است ازسویی بدون آسیب رساندن به پارچه، میزان پاک کنندگی مناسبی داشته باشد و ازسویی دیگر، اثر نامطلوبی روی الیاف منسوج، در درازمدت ایجاد نکند. باتوجه به کاربرد گسترده ماده فعال سطحی سدیم لوریل اتر سولفات (ماده فعالسطحی آنیونی) در بیشتر شوینده ها و دردسترس و مقرون به صرفه بودن آن، در این پژوهش، کوشش شد با بررسی معایب و مزایای این ماده فعالسطحی در ترشویی پارچه های پنبه ای تاریخی، مناسبت آن ارزیابی شود. به منظور دستیابی به این هدف، لازم است قابلیت پاکسازی و تاثیرات تخریبی آن در پاکسازی پارچه های پنبهای بررسی گردد. روش پژوهش تحلیلی- مقایسهای و شیوه گردآوری داده ها از طریق آزمایشهای مرتبط با موضوع پژوهش همچون تهیه طیف مادون قرمز- انعکاس کلی تضعیف شده، تعیین میزان مقاومت کششی، رطوبت بازیافتی (تعادلی)، هدایت الکتریکی، رنگ سنجی و pH بوده است. مراحل انجام پژوهش حاضر بدینگونه بود که پارچه های پنبه ای پیرسازی شده با شوینده حاوی ماده فعالسطحی موردنظر، سدیم کربوکسی متیل سلولز و اتیلن دیآمین تترا استیک اسید شسته و قبل و بعد از شستشو آزمایش شدند. نتایج بیانگر آن بود که ماده یادشده تاثیر تخریبی بر سلولز نداشته و در شستشوی پارچه های پنبهای تاریخی میتوان از آن استفاده کرد.