جایگاه نظام علمی گردشگری: از رویکرد رشته ای تا میان رشته ای

انسان برای سهولت مطالعه ی جهان به طبقه بندی دانش پرداخته و این طبقه بندی امکان انباشت و بازیابی دانش را برای وی فراهم می کند. قرارگیری انواع دانش در مرزهای مشخص به تدریج رشته های دانشگاهی را برای مطالعه ی نظام مند پدیده های جهان به وجود آورده است. گردشگری، به عنوان یکی از پدیده های دنیای معاصر، موضوعی پیچیده و چندوجهی است که بررسی آن عبور از مرزهای رشته های رایج دانشگاهی و اتخاذ رویکرد تلفیقی را می طلبد. در این مقاله، جایگاه مطالعات گردشگری در میان رشته های دانشگاهی و رویکردهای مطالعاتی آن بررسی شده است. بررسی ها نشان می دهد که ماهیت پدیده ی گردشگری به گونه ای است که شناخت آن نیازمند مطالعات میان رشته ای و چندرشته ای است و تلاش برای ارتقای جایگاه آن از یک حوزه ی مطالعاتی به یک رشته شاید ناشی از فقدان اعتماد به نفس آکادمیک و غلبه ی دیدگاه وحدت علوم باشد. در نهایت، موضوع رشته بودن گردشگری با توجه به معیار الگوهای هرست، کوهن و برنشتاین نیز مورد بررسی قرار گرفت. سرانجام، پس از بررسی جایگاه رشته ای مطالعات گردشگری با اتخاذ این الگوها، گذر از محدودیت های پارادایم های رشته ای و اتخاذ و تلفیق روش شناسی رشته های مختلف برای انجام پژوهش های تلفیقی به عنوان راهکارهای توسعه و تقویت مطالعات گردشگری پیشنهاد شده است.