داعش: پیوند سلفیت تکفیری و بعثی گرایی

نیروی ایدئولوژیکی محرک گروه داعش از دو منبع کاملا متفاوت می آید: اولین منبع و وجه غالب کنونی اندیشه تکفیری است که در افکار ابن تیمیه (قرن 7 ق) ریشه دارد و توسط عبدالوهاب (قرن 12) به ایدئولوژی تکفیری مدرن تبدیل شد. بر این مبنا، تکفیری های داعش هدف خود را احیای خلافت اعلام می کنند. منبع دیگر داعش که در سازمان و اهداف سیاسی اش کاملا مشخص است، بعثی گرایی و شبکه های بعثی جدید است که بعثی های سکولار آمال خود را در احیای شکوه اعراب می بینند. اگرچه گروه داعش به طور موثر از دکترین سلفی تکفیری به منظور بسیج افراطی ها و ستیزه جویان خارجی استفاده می کند، در عین حال، برای هدایت و کنترل این خلافت، بر شبکه های پیچیده تحت رهبری افسران سابق حزب بعث تکیه دارد. آنچه این مقاله درصدد بررسی آن است «چگونگی پیوند این دو منبع ایدئولوژیکی متفاوت در سازمانی واحد به نام داعش» است. اسلام در ایدئولوژی بعث کمتر به عنوان پیامی جهان شمول که همه انسان ها در سراسر جهان را مورد خطاب قرار داده و رسالتش رستگاری کل بشریت است، در نظر گرفته می شود و بیشتر به عنوان ابزاری مطرح است که سیادت عرب بر جهان پردازهای بعثی از پیش روی اسلام به عنوان شاهدی بر عظمت فرهنگ را موجب شد. نظریه عربی و قدرت فکری مردم عرب نام می برند. از طرف دیگر، مهارت های تشکیلاتی و نظامی بعثی ها وسیله اصلی پیشبرد اهداف سلفی های تکفیری داعش در میدان های نبرد است.