پژوهش هنر؛از آفرینش اثر هنری تا آموزش و نقد

درحالی که تولید، توزیع و ترویج و گسترش دانش، همواره از ماموری تهای اصلی دانشگاه ها در جهان به شمار می آمده، اما همواره پرسش های بنیادین درباره شیوه تحقق آن در دانشگاه های هنری وجود داشته است. پژوهش علمی که بر نظم، استدلال منطقی و توجه به اعتبار درونی و بیرونی یافته ها و اتکاپذیری و پایایی نتایج مبتنی است، در بدو امر، گویای ماهیتی متفاوت با فعالیت های هنری است که بیش از هر چیز برگرفته از تفکری واگرا، خلاقانه و حساس نسبت به ماهیت پدیده هاست. این مقاله با هدف تبیین و بازشناسی ویژگی های پژوهش های هنری و ارتباط آن با آفرینش اثر هنری و آموزش هنر تدوین شده است. در این راستا، با بهره گیری از روش قیاس تمثیلی و با تکیه بر بازبینی سیستماتیک منابع مرتبط و با استفاده از مفروضاتی که اعتبار آنها هم متکی به شخصیت علمی افرادی بوده که آنها را طرح کرده اند و هم با تجربه های طولانی نگارنده در زمینه های آموزشی، پژوهشی و اجرایی وفق می داده است، مقوله هایی چون ارتباط پژوهش هنری با طراحی و فعالیت های هنری، پژوهش شخصی، پژوهش مبتنی بر نقد و پژوهش رسمی دانشگاهی( مورد بحث قرار گرفته است. نتیجه بررسی،موید شباهت های فراوان بین تحقیق و طراحی است، بخصوص آنگاه که بر تفکر واگرا مبتنی بوده و بر بستری از اندیشه های خلاق، پویا و سیال شکل گرفته باشند. همچنین موید ضرورت پیوند تنگاتنگ آموزش هنر با پژوهش هنری است. آموزش پژوهش محور در تعامل دوجانبه استاد و دانشجو در زمینه ای پویا، انعطاف پذیرو خلاق، زمینه لازم برای پرورش روحیه پرسشگری و تحقیق و بررسی را فراهم می سازد. ضرورت شناخت، احترام، پذیرش و سازگاری با تحقیق علمی در معنای رسمی و دانشگاهی آن، ضمن توجه به ویژگی های خاص تحقیقات هنری که بیشتر اکتشافی، بینارشته ای و همراه با الهام، بصیرت و روشن بینی است نیز از دیگر نتایج این بررسی بوده است.