بررسی تنوع ژنتیکی دم گاوی Smirnovia iranica Sabeti)) در ایران با استفاده از نشانگرهای RAPD

گیاه دم گاوی (Smirnovia iranica) از خانواده Fabaceae و از گونه های درختچه ای ارزشمند بومی و سازگار در ماسه زارهای مناطق مرکزی ایران است که از نظر تولید علوفه و حفاظت خاک و ایجاد چشم انداز زیبا و ارزش دارویی بسیار حایز اهمیت است. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی این گیاه از رویشگاه آن واقع در ماسه زارهای کاشان 4 سایت مطالعاتی به فاصله 30 کیلومتر از هم انتخاب و از هر سایت 5 نمونه گیاهی جمع آوری و با استفاده از 11 آغازگر مورد تجزیه RAPD قرارگرفتند. نتایج حاصل از ماتریس تشابه Dice، تجزیه خوشه ایبه روش UPGMA و اطلاعات باندها، نشان داد که از 72 مکان تکثیرشده توسط آغازگرها به طور متوسط 61 مکان چندشکل بودند. تجزیه خوشه ای، تنوع قابل توجهی را در بین نمونه ها نشان داد. میزان تشابه از 97/0 برای نزدیکترین افراد در سایت 4 تا 64/ 0 بین دورترین نمونه ها مربوط به سایت های مختلف، مشاهده شد. کل نمونه ها به 5 گروه اصلی تبدیل شدند که دو گروه دارای یک نمونه و به ترتیب شامل نمونه های 3 (از سایت اول) و نمونه 12 (از سایت سوم) بودند، دو گروه دیگر مخلوطی از نمونه های مختلف بودند که هر کدام به زیرگروه هایی تقسیم شدند و یک گروه فقط شامل نمونه های متعلق به سایت 4 بود. گروه بندی ژنتیکی به دست آمده از RAPD تقریبا با توزیع جغرافیایی مطابقت نشان داد. عدم تطابق در یک سایت ممکن است به دلیل مهاجرت بذر این گیاه از منطقه ای به منطقه دیگر توسط عوامل مختلف و به ویژه بادهای شدید باشد.