تجزیه و تحلیل دی ان ای باستانی (aDNA) استخوان بزهای اهلی دوره نوسنگی دشت های کاشان و قزوین

ژنتیک باستان شناسی یکی از علوم میان رشته ایست که در چند سال اخیر نقش کلیدی در روشن شدن بسیاری از مسائل باستان شناسی، به ویژه مسائل مرتبط با فرآیند اهلی شدن داشته است. از آنجایی که بز نقش کلیدی در اقتصاد معیشتی جوامع انسانی داشته که در زیست بوم های مختلف زندگی می کرده است، یکی از گونه های اهلی است که بیشتر از سایر گونه ها، مطالعات ژنتیک باستان شناسی روی آن انجام شده است. از این رو وضعیت اهلی شدن و گسترش این حیوان در مناطق مختلف جهان روشن تر است. پژوهش حاضر با استفاده از روش ها و رویکردهای دانش ژنتیک باستان شناسی و دی ان ای باستانی، ده نمونه از بزهای مورد بهره برداری جوامع نوسنگی دشت های کاشان و قزوین را بررسی و رابطه نیایی آنها با یکدیگر و با جمعیت های بزهای اهلی و وحشی امروزی را معین کرده است. تحلیل ها نشان می دهد که این نمونه های باستانی رابطه فیلوژنتیکی نزدیکی با جمعیت وحشی A دارند که امروزه در جنوب شرق ترکیه زندگی می کنند؛ از این رو، شواهد ژنتیکی نشان می دهد که جوامع نوسنگی دشت های کاشان و قزوین در حدود 7500 سال پیش، از بزهای اهلی بهره برداری می کرده اند که به احتمال بسیار یک یا دو هزار سال پیش تر در جنوب شرق ترکیه اهلی شده بودند.