بررسی مقایسه ای اصل لذت در فلسفه چارواکه و فلسفه اپیکوری

لذت گرایی به عنوان یک اندیشه، نظریه ای است که بنابر آن شادی، خیر نهایی است و ناخشنودی شر غایی. مکاتب فکری ماده گرا که عموما به اصالت لذت قایل اند، در فرهنگ های مختلف انسانی نمودهای متنوعی داشته اند. فرهنگ هندویی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است، زیرا در این فرهنگ ، مکتب متمایزی به نام چارواکه وجود دارد که با برخورداری از مشرب فکری ماتریالیستی، لذت را تنها معنا و غایت حیات می داند. فلسفه اپیکوری در یونان شبیه ترین مکتب فکری به چارواکه است. این فلسفه ها، هر دو مکاتبی را با ماهیت لذت گرایی به وجود آوردند که به رغم معاندان و مخالفت های فراوان توانستند طی قرن ها طرفدارانی را جلب کنند. با مقایسه اصل لذت از منظر این دو فلسفه براساس منابع کتابخانه ای موجود، روشن می شود که آنها هر دو، ظاهرا چون تنها قائل به اعتبار و وجود دنیای مادی اند و هستی انسان را تنها برمبنای بعد مادی او تبیین کرده و نیز هر گونه هستی پس از مرگ را انکار می کنند، بنابراین نتیجه می گیرند که، پس باید شاد بود و از لذات زندگی بهره کامل برد. با وجود این، بین آنها اختلاف نظرهایی نیز وجود دارد: اپیکوریان مخصوصا با دسته خاصی از چارواکه ای ها در معنا و انواع لذت اختلاف تام دارند؛ همچنین اپیکوری ها بر خلاف پیروان چارواکه که لذات جسمانی را معتبر می دانند، شادی و لذت برتر را بیشتر به معنی فقدان الم در نظر می گیرند؛ درحالی که، هدف چارواکه ای ها، تعمیق و گسترش دامنه لذت است، هدف اپیکوری ها، تقلیل حدالامکان درد است.