ادوات سنگی و مقوله تولید و آماده سازی غذا در محوطه نوسنگی چیاسبز شرقی، سد سیمره

ادوات سنگی به عنوان یکی از مهم ترین یافته های باستان شناسی مرتبط با دوره ی نوسنگی به شمار می روند. هرچند چنین یافته هایی، اساس تعریف و نام گذاری این دوره در ادبیات باستان شناسی دنیا بوده، اما معمولا به ندرت و اغلب به صورت سطحی، به ویژه در ایران، مورد توجه قرار گرفته اند. این در حالی است که ادوات سنگی اغلب همگام با شروع کشاورزی و جهت آماده سازی غذا توسط انسان تولید و استفاده شده اند و همواره جزو جدایی ناپذیر شواهد باستان شناسی به ویژه در دوران پیش از تاریخ به شمار می آیند. علاوه بر مقوله معیشت و تولید غذا، با بررسی چنین یافته هایی اطلاعات مناسبی در ارتباط با کاربری فضایی، ساختار اجتماعی و نقش زنان در جوامع گذشته می تواند به دست آید؛ اما مطالعه و ارزیابی این موضوعات نیازمند وجود نسبت بالای ادوات سنگی در کاوش های گسترده در ارتباط با فضاهای معماری است. نظر به چنین مسائلی، این مقاله در پی معرفی و بررسی ادوات سنگی محوطه ی چیاسبز شرقی در جهت بررسی مقوله تولید و آماده سازی غذا توسط ساکنان آن است. طی فصل اول کاوش نجات بخشی در این محوطه، گونه های مختلف سنگ ساب و هاون، دسته هاون، دستاس و کوبنده به دست آمد. به نظر می رسد روند تولید و استفاده از گونه های مختلف ادوات سنگی در طول زمان توسط ساکنان چیاسبز شرقی همگام با روند کشت و اهلی سازی تمام عیار برخی از گونه های گیاهی بوده است. در این راستا، نسبت کوبنده ها در لایه های تحتانی بیشتر بوده و با گذشت زمان بر میزان استفاده از سنگ ساب افزوده شده است. سنگ ساب در دیگر محوطه های نوسنگی منطقه نیز به نحوی معنادار و در ارتباط با رشد و توسعه کشاورزی افزایش یافته است. از این رو، بررسی ادوات سنگی چیاسبز شرقی هر چند بیانگر تولید و آماده سازی غذا از ابتدای سکونت در آن بوده، اما نشان می دهد این مهم در طی زمان گسترش یافته و ساکنان محوطه اتکایی روزافزون به تولید و مصرف غذاهای گیاهی داشته اند.