اثرات مدیریت چرای دایم و فصلی بر تنوع گیاهی در طول فصل رویش (مطالعه موردی: مراتع شواز استان یزد)

ثبات و پایداری اکوسیستم های مرتعی مرهون مدیریت صحیح بر این منابع است که این مهم با شناخت روش های مدیریتی و بهره برداری موجود میسر می گردد و باتوجه به اینکه تعیین طول دوره چرا یکی از موارد مهم در مدیریت مراتع می باشد در این مطالعه اثر طول دوره چرا در طی فصل رویش در مراتع استپی چرای فصلی و چکنه شواز استان یزد مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور نمونه برداری به روش سیستماتیک تصادفی با تعداد 30پلات دو مترمربعی در امتداد 10 ترانسکت در هر دو سایت مراتع چکنه و چرای فصلی در سه زمان ابتدا، اواسط و انتهای فصل رویش با توجه به فرم رویشی غالب و همگنی پوشش انجام شد. در داخل هر پلات فهرست گونه های موجود، درصد تاج پوشش، تولید و تعداد پایه های گیاهی اندازه گیری گردید و دادها با استفاده از تجزیه واریانس دو طرفه و آزمون دانکن در نرم افزار SPSS22 آنالیز گردید. نتایج نشان داد تراکم، تولید و درصد پوشش گیاهی در اثر چرای دائم کاهش معنی داری در سطح یک درصد داشته است. با ادامه فصل رویش، کاهش معنی داری بر تراکم (p<0/01)، درصد پوشش (p<0/01) و تولید (p<0/01) ایجاد شده است. شاخص های غنای منهینک و مارگالف در دو سایت تفاوت معنی داری نداشته است اما ادامه فصل رویش کاهش معنی داری (p<0/01) در هر دو سایت مطالعه شده در این شاخص ها ایجاد نموده است. به طور کلی با توجه به حساسیت بالای اکوسیستم های مرتعی در مناطق خشک و نیمه خشک چرای تناوبی فصلی با تعیین دقیق طول فصل چرا و مدیریت صحیح در ورود و خروج دام همره با مدیریت خصوصی می تواند باعث حفظ و پایداری بیشتر این اکوسیستم ها گردد.