رثای حسینی در اشعار حسان و مهیار دیلمی

حبیب الله چایچیان، متخلص به «حسان» یکی از قدیمی ترین و بااخلاص ترین شاعران اهل بیت(ع) است. موضوع مجموعه «ای اشک ها بریزید» از این شاعر، مدح و مراثی اهل بیت(ع) است. مضامین اشعار او عبارت اند از: شروع حرکت امام، وداع امام از مدینه، یاران امام، حسین(ع) رهبر امروز وکشته دیروز، خاندان امام، اصحاب، آزادی، مهلت خواستن شب عاشورا، تسلیم ناپذیری در برابر ظالمان و مرثیه در غم امام حسین(ع):ای ذبیح کربلا، جان ها فدای حج تو
ای که خود را در منای عشق، قربان می کنی
در طوافت کعبه بر گرد تو می گردد حسین
کآمدی در بیت حق، تجدید پیمان می کنی
مهیار دیلمی(م. 428 ق) شاعر و دانشمند ایرانی عربی گوی قرن پنجم هجری بود. از مصیبت هایی که بر شیعه بعد از حادثه کربلا رخ داد سخن نگفت؛ اما صریحا می گوید که سقیفه و غصب حق حضرت علی(ع)، تندباد کربلا را برپاکرد:هو الغصن کان کمینا فهب
لدی کربلاء بریح عصوف
قتیل به ثار غل النفوس
کما نغر الجرح حک القروف
در این پژوهش وجوه اشتراک و افتراق مراثی دو شاعر از نظر موضوع، اندیشه و تصویر بررسی می شود تا تجلی نهضت حسینی در اشعار مهیار دیلمی و حسان نقد و تحلیل گردد.