بررسی بیان ژن هایHv TIP2;3 و Hv TIP4;1در ژنوتیپ های حساس و متحمل جو تحت تنش شوری

جو متحمل ترین غله در بین غلات نسبت به تنش شوری است و در گستره وسیعی از شرایط آب و هوایی کشت می شود. برای بهبود تحمل گیاهان به تنش شوری، بررسی بیان ژن های دخیل می تواند در شناسایی و تولید ژنوتیپ های متحمل موثر باشد. در این مطالعه، برای بررسی تاثیر شوری بر بیان ژن های Hv TIP2;3 و Hv TIP4;1، (رمزکننده کانال های پروتئینی در طول غشاها) در ریشه جو، سه ژنوتیپ Clipper (حساس به شوری)، Sahara 3771 (متحمل به شوری) و لاین امید بخش حاصل از تلاقی ارقام کویر و صحرا (متحمل به شوری)، در سطوح صفر، 100 و 200 میلی مولار NaCl کشت شدند. برای تعیین میزان تغییر بیان این ژن ها در سه زمان 24 ساعت، سه روز و سه هفته بعد از اعمال تنش، RNA از نمونه های ریشه استخراج و cDNA سنتز شد. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که از نظر بیان ژن های Hv TIP2;3 و Hv TIP4;1 بین ارقام، سطوح شوری و زمان های نمونه برداری تفاوت معنی داری (05/0 P ≤) وجود نداشت؛ ولی اثر متقابل ژنوتیپ × تنش شوری برای ژن HvTIP2;3 و اثر متقابل ژنوتیپ × زمان نمونه برداری برای هر دو ژن مورد مطالعه تفاوت معنی دار (01/0 P ≤) به دست آمد. میزان بیان ژن Hv TIP2;3 در سطح شوری 100میلی مولار NaCl، در ژنوتیپ حساس به شوری Clipper افزایش و در ژنوتیپ های متحمل کاهش بیان نسبت به شاهد (عدم تنش شوری) نشان داد. مقایسه میانگین ترکیب های تیماری ژنوتیپ و زمان نمونه برداری برای ژن Hv TIP4;1 در میانگین سطوح شوری نشان داد که میزان بیان این ژن در سه هفته بعد از اعمال تنش شوری، در ژنوتیپ های Sahara 3771 و لاین امید بخش افزایش بیان ولی در ژنوتیپ Clipper کاهش بیان داشت. نتایج این مطالعه ضمن تایید تاثیر پذیری این ژن ها در شرایط تنش شوری، تلاش در جهت استفاده کارآمد از این ژن ها در گیاه جو در راستای افزایش تحمل به شوری موثر ارزیابی می شود.