انگاره رشد فلسفه در دوران صفویه و نقدهای عجولانه بر منتقدان اندیشه صدرایی

مجلد سوم از مجموعه درآمدی به تاریخ فلسفه اسلامی عهده دار شرح حالات و افکار «سهروردی»، «متفکران مشهور مکاتب فلسفی شیراز واصفهان»، «ملاصدرای شیرازی»، «مفسران و منتقدان حکمت متعالیه» و «فلسفه پژوهان شیعی معاصر» است. از آن جا که مطالب هریک از فصول پنج گانه مذکور توسط فرد مستقلی، گردآوری و با شیوه و بیان مخصوص به خود او نگارش یافته، میزان توجه به جهات علمی و پژوهشی در هریک از این بخش ها متفاوت است. در این میان، فصل مربوط به «اندیشمندان مکاتب شیراز و اصفهان»، به لحاظ ساختار، نظم در بیان و هدف گذاری مشخص؛ بهترین فصل این مجلد و مباحث مربوط به «مفسران و منتقدان فلسفه صدرایی»به لحاظ ورود نامناسب به بحث، عدم تتبع لازم در منابع دست اول، ارائه گزارش های ابتر و مثله کردن نظرات برخی اندیشمندان، عدم رعایت تناسبات کمی، نقدهای ناموجه بر ناقدان فلسفه صدرایی و...؛ ضعیف ترین فصل این مجلد، بلکه پرنقص ترین بخش این مجموعه سه جلدی محسوب می شود. سه فصل دیگر نیز تلخیصی از تالیفات پیشین هریک از نویسندگان مربوطه است.
با این توصیف، نوشتار پیش رو ضمن گزارش کلی از مباحث مطروحه در مجلد سوم، قدری در طریق نقد و ارزیابی کلیت مباحث فصل ناظر به شارحان و ناقدان فلسفه صدرایی به لحاظ کمی و کیفی می کوشد. در این راستا نشان داده می شود که نویسنده بخش مذکور، در حد متوسطی با اندیشه های مکتب تفکیک آشنا بوده، ولی نسبت به شالوده فکری، مبانی پیشینی و اصطلاحات خاص سایر منتقدان فلسفه صدرایی بینش و تخصص لازم را نداشته است؛ لذا مولف محترم به جای معرفی صحیح آثار و آراء ایشان، به نحو عجولانه و با نقدهای ناموزون و غالبا بی ربط، فضای فکری مخاطبان این اثر را در باب اندیشمندان غیرصدرایی چهار قرن اخیر، تیره تر از پیش نموده است.