گزارش کوتاه: Deightoniella arundinacea، آرایه جدیدی برای فلور قارچی ایران

در بررسی های انجام شده روی گیاه نی در مناطق مختلف استان آذربایجان غربی طی سال های 94 و 95، نشانه های آلودگی گیاهان مذکور به عوامل بیمارگر قارچی مشاهده گردید. در بین قارچ های مورد بررسی، Deightoniella arundinacea (Corda) S. Hughes به فراوانی در بین نمونه ها دیده شد. براساس منابع موجود، مشخص شد که این قارچ قبلا از ایران گزارش نشده و لذا به عنوان آرایه جدیدی برای بیوتای قارچی ایران به شرح زیر گزارش و توصیف می شود: قارچ، لکه های خاکستری تیره تا سیاه رنگ و با حاشیه زرد تا قهوه ای روشن را در هر دو سطح برگ ایجاد می کند (شکل a1). هاگ برها از نوع پرتمایز و تک رشته ای، راست یا دارای خمیدگی، بدون انشعاب، قهوه ای روشن، به ابعاد 5/9-4 × 95-43 میکرومتر، با یاخته قاعده ای قهوه ای تیره به عرض 13-10 میکرومتر، با سطح صاف که از هر دو سطح برگ بیرون می آیند. یاخته های هاگ زا انتهایی، استوانه ای شکل، با دیواره های کناری ضخیم و دیواره انتهایی نازک، از نوع مونوبلاستیک و در محور اصلی هاگ بر قرار دارند (شکل های b–d1). رشد هاگ بر در طول محور اصلی آن انجام می گیرد. بعد از جدا شدن هاگ از روی هاگ بر، بخش نازک بالایی یاخته هاگ زا ظاهرا متلاشی شده و رشد از بخش داخلی و اغلب از قسمت قاعده ای مجددا از سر گرفته می شود و یاخته هاگ زای دیگری در بالای آن تولید می گردد (شکل e1). این روند هاگ زایی ممکن است چندین بار تکرار شود (شکل های f–g1). هاگ ها منفرد، گلابی شکل وارونه، قهوه ای روشن تا قهوه ای طلایی، با 2-1 بند عرضی، دارای زخم گاه مشخص قاعده ای، به ابعاد 18-10 × 52-19 میکرومتر (شکل های h–j1). نمونه های بررسی شده: جدایه Pa-12، آذربایجان غربی، روستای نازلو، 25/3/94، یوبرت قوستا؛ جدایه Pa-25، روستای لک، 23/4/94، یوبرت قوستا؛ جدایه Pa-49، نقده، 28/3/95، مسعود ابرین بنا؛ جدایه Pa-124، مهاباد، 18/5/95، مسعود ابرین بنا (همه از روی برگ های Phragmites australis). براساس پایگاه نمایه قارچ ها (آگوست 2016، www.indexfungorum.org)، تعداد 20 گونه تحت جنس Deightoniella درج شده است. از بین این تعداد، سه گونه شامل D. arundinacea، D. constantinescui و D. roumeguerei از گیاه P. australis جداسازی و گزارش شده اند؛ هر چند که گونه D. arundinacea بیشترین پراکنش را در دنیا داراست (Barbosa et al. 2007، Bahçecioğlu & Kabaktepe 2009، Hughes 1952، Mel''nik & Shabunin 2011). این گونه ها براساس ویژگی های هاگ همچون شکل، اندازه و تعداد بندهای عرضی از هم تفکیک می شوند.