ضوابط «جری و تطبیق» صحیح آیات قرآنی

تطبیق آیات قرآن، بر افراد و حوادثی که شرایط آنها، مانند زمان نزول آیات بوده است، بر اساس روشی است که در اصطلاح مفسرین از آن با عنوان «جری و تطبیق» یاد می شود. این روش به معنای تطبیق و تسری حکم آیه بر فرد یا حادثه ای است و از رموز جاودانگی قرآن به شمار می رود که همواره مورد توجه و کاربرد قرآن پژوهان بوده است؛ اما برای دوری از اشتباه یا سوء استفاده و نیز با توجه به وجود برخی از «جری و تطبیق» های غیر قابل قبول عقلی یا نقلی، نیازمند به ضابطه و قواعدی است تا بر اساس آنها چنین بهره مندی از قرآن به حد کمال برسد و راه بر اشتباه یا سوء استفاده از آیات هدایت بخش قرآن بسته شود؛ در این مقاله تلاش می شود تا ضوابط و قواعدی که بر اساس آن بتوان «جری و تطبیق» قابل قبولی انجام داد، در عناوین: هم سویی جری و تطبیق با مذهب خاص، عدم مخالفت جری و تطبیق با سیاق و نظم آیات، ارتباط بین الفاظ آیات و جری و تطبیق، عدم تناقض جری و تطبیق با سنت و... ذکر و مورد بررسی قرار گیرند.