ارزیابی تغییرات مکانی پوشش گیاهی مراتع مناطق خشک و نیمه خشک با استفاده از سنجه های بوم شناسی سیمای سرزمین (مطالعه موردی: مراتع پشتکوه استان یزد)

بوم شناسی سیمای سرزمین یکی از جوان ترین شاخه های علم بوم شناسی می باشد و به مطالعه مناظر به ویژه ترکیب، ساختار و عملکرد آنها می پردازد. هدف این پژوهش، کمی سازی الگوهای سیمای سرزمین و بررسی امکان تفکیک تیپ های گیاهی با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین بوده است. سنجه هایی که در این تحقیق استفاده شدند سنجه تعداد لکه، نسبت مساحت هر طبقه در سیمای سرزمین، میانگین اندازه لکه، تراکم حاشیه، میانگین شکل لکه، شاخص پیچ خوردگی شکل لکه و اثر حاشیه در سطح کلاس و شاخص تنوع شانون در سطح سیمای سرزمین بودند. سنجه های ذکر شده برای نقشه های تیپ گیاهی و واحدهای شکل زمین در مراتع پشتکوه یزد با استفاده از تابع الحاقی تحلیل گر لکه با استفاده از نرم افزار ArcGIS10.1 محاسبه شدند. سپس با استفاده از تجزیه مولفه های اصلی سنجه های مهم برای تفکیک تیپ های گیاهی تعیین شدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل مولفه های اصلی برای تفکیک طبقات نقشه واحدهای شکل زمین نشان داد که سنجه تراکم حاشیه بیشترین تاثیر را بر تفکیک طبقات دارد، اما در مورد نقشه تیپ های گیاهی سنجه های سیمای سرزمین به یک اندازه اهمیت داشتند و سنجه مهمتری مشخص نشد و نسبت به تفکیک واحدهای شکل زمین قدرت تفکیک کمتری داشتند. در نهایت با انجام آنالیز تشخیص، تابع تفکیک و سنجه هایی که بین تیپ های گیاهی و طبقات شکل زمین، تفکیک ایجاد کردند، مشخص شد. نتایج آنالیز تشخیص نشان داد که سنجه های تعداد لکه، تراکم حاشیه و شاخص پیچ خوردگی شکل لکه های سیمای سرزمین می توانند واحدهای تیپ گیاهی و شکل زمین را از یکدیگر تفکیک کنند.