بررسی صحت انتساب رساله عیون الحکمه به ابن سینا

در میان آثار منسوب به ابن سینا رساله‫ای با نام عیون‫الحکمه، متفاوت با عیون معروف وی که فخررازی بر آن شرح نوشته، وجود دارد که تنها در باب منطق و به سبک منطق دو بخشی نگاشته شده است. در تحلیل این رساله، موارد فراوانی دیده می شود که می‫توان به واسطه آنها صحت انتساب این رساله به شیخ را مورد انکار قرار داد. مجازی انگاری، دلالت تضمن و التزام، موصوف و صفت خواندن موضوع و محمول، تعریف قضیه به صورت «قول محتمل للتصدیق و التکذیب»، استفاده مکرر از واژه عرفیه و مشروطه، تقسیم قضایای موجهه با در نظرگرفتن جهت امکان خاص به عنوان کیفیت بالقوه نسبت میان موضوع و محمول، تقسیم قضایای موجهه مرکبه به دو قسم تک سلبی و دوسلبی و همچنین بررسی شکل چهارم قیاس اقترانی و مختلطات آن، از جمله این موارد است‫. هرچند تقسیم قضیه، به شیوه‫ آثار قبل از قرن هفتم است و قضیه طبیعیه در آن لحاظ نشده؛ اما شواهد دیگر، زمان نگارش رساله را در حدود قرن هفتم تایید می کند.