بازدارندگی عصاره های دو گیاه دارویی روی شپشه آرد، Tribolium castaneum (Coleoptera: Tenebrionidae)

در این بررسی عصاره های آبی و هیدروالکلی اندام های هوایی گیاهان زرشک، Berberis thunbergii و خارشتر،Alhagi maurorum جهت تعیین اثرات ضدتغذیه ای شپشه آرد، Tribolium castaneum (Herbst.) مورد بررسی قرار گرفت، که با اندازه گیری شاخص های تغذیه ای نظیر نرخ رشد نسبی، نرخ مصرف نسبی، کارایی تبدیل غذای خورده شده و شاخص بازدارندگی تغذیه برای ارزیابی اثر ضدتغذیه ای عصاره های گیاهی استفاده شد. تیمارها به روش دیسک آردی در دمای 1 ± 27درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5 ± 60 درصد و تاریکی ارزیابی شدند. در این آزمایش 10 میکرولیتر از غلظت های (%2-25/0) عصاره هر دو گیاه به همراه شاهد به طور یکنواخت روی دیسک های آردی پخش شدند. پس از تبخیر حلال در هر تکرار 10 حشره کامل شپشه آرد قرار داده شد. پس از گذشت 72 ساعت از شروع آزمایش، شاخص های تغذیه محاسبه شدند. نتایج نشان داد که افزایش غلظت عصاره دو گیاه روی شاخص های تغذیه شپشه آرد به طور معنی داری موثر بوده است. هم چنین تفاوت بین عصاره ها و تیمارها معنی دار (P < 0.05)بود. در این پژوهش، عصاره خارشتر نرخ رشد نسبی، نرخ مصرف نسبی و کارایی تبدیل غذای خورده شده توسط شپشه آرد را به طور معنی دار بیش از عصاره زرشک کاهش داده است. به علاوه، عصاره های هیدروالکلی نرخ رشد نسبی، نرخ مصرف نسبی و کارایی تبدیل غذای خورده شده را به طور معنی دار بیش از عصاره های آبی کاهش داده است. با افزایش غلظت، شاخص بازدارندگی تغذیه هر دو گیاه به نحو چشم گیری افزایش یافت، که نشان دهنده اثر بازدارندگی تغذیه ای بالا روی شپشه آرد است. به طور کلی نتایج نشان داد که خاصیت ضدتغذیه ای عصاره خارشتر بسیار موثرتر از زرشک و عصاره هیدروالکلی بسیار موثرتر ازعصاره آبی است.