اثر پرایمینگ بذور با اسید جیبرلیک و اسید سالیسیلیک بر خصوصیات جوانه زنی و کیفیت فیزیولوژیک بذر و گیاهچه عدس (Lens culinaris L.)

پرایمینگ بذر به عنوان یک راهکار مهم جهت افزایش سرعت و درصد جوانه زنی، افزایش کیفیت گیاهچه های تولیدی و استقرار مطلوب گیاه مطرح است. به منظور ارزیابی عکس العمل بذر عدس به مدت زمان پرایمینگ و غلظت مواد به کاررفته در پرایمینگ، آزمایشی در سال 1392 به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبدکاووس اجرا شد. فاکتورها شامل مدت زمان پرایمینگ (4، 8 و 12 ساعت) و غلظت های مختلف پرایمینگ (هیدروپرایمینگ، پرایمینگ هورمونی با غلظت های 50، 100 و 150 پی پی ام هورمون های اسید جیبرلیک و اسید سالیسیلیک و بذور پرایم نشده) بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل مدت زمان و غلظت پرایمینگ بر تمامی صفات مورد مطالعه به استثنای صفات بنیه بذر، درصد جوانه زنی و وزن خشک گیاهچه در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. کمترین زمان تا 5، 10 و 50 درصد جوانه زنی (72/2، 43/5 و 17/18 ساعت) از تیمار هیدروپرایمینگ در مدت زمان 12 ساعت پرایمینگ به دست آمد. بیشترین وزن تر ریشه چه از تیمار هیدروپرایمینگ در هر سه مدت زمان بود. بیشترین سرعت جوانه زنی (14/12 گیاهچه در روز) از تیمار جیبرلین 50 پی پی ام در مدت زمان 12 ساعت به دست آمد. بیشترین درصد جوانه زنی نیز از تیمار جیبرلین 50 پی پی ام به دست آمد. در این مطالعه بیشترین طول ساقه چه، طول ریشه چه و سرعت رشد نسبی مربوط به تیمار اسید جیبرلیک 100 پی پی ام در مدت زمان 8 ساعت پرایمینگ بود. به طور کلی، تیمار اسید جیبرلیک 100 پی پی ام اثر افزایشی بر اغلب صفات مورد اندازه گیری عدس داشت؛ بنابراین می توان به عنوان بهترین ترکیب تیماری در مطالعه حاضر معرفی شود.