طراحی و تعیین روایی و پایایی پرسش نامه رضایت والدین از خدمات ارائه شده به کودکان کم شنوا

سنجش رضایت والدین از خدمات ارائه شده به کودکان کم شنوا، از شاخص های مهم ارزیابی اثربخشی برنامه های مراکز خانواده و کودک کم شنوا و همچنین ابزار مفیدی برای بررسی نقایص این برنامه هاست. براین اساس در مطالعه حاضر طراحی و تعیین روایی و پایایی پرسش نامه رضایت والدین از خدمات ارائه شده به کودکان کم شنوا زیر 6 سال مدنظر بوده است.
پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی تحلیلی و از نوع اعتبارسنجی و ابزارسازی بود. پرسش نامه محقق ساخته رضایت مندی والدین از خدمات ارائه شده به کودکان کم شنوا شهر تهران توسط 60 نفر از والدین کودکان کم شنوا تکمیل شد. این افراد به طورتصادفی انتخاب شده و حداقل یک سال از خدمات آموزشی و توانبخشی شنوایی مراکز خانواده و کودک کم شنوا شهر تهران استفاده کرده بودند. 15 نفر از این والدین به منظور سنجش تکرار پذیری در آزمون مجدد شرکت کردند. این پرسش نامه از 5 زیرآزمون تشکیل شده بود. این زیرآزمون ها عبارت بود از: رضایت از امکانات ساختاری و محیطی مرکز ( شامل 7 سوال)، رضایت از شرایط بهداشتی مرکز (شامل 10 سوال)، رضایت از خدمات و عملکرد مرکز (شامل 18 سوال)، رضایت از ارتباط و شیوه برخورد کارکنان مرکز (شامل 12 سوال) و رضایت از هزینه های پرداختی در مقابل خدمات (شامل3 سوال). به منظور اعتبارسنجی و خصوصیات روان سنجی پرسش نامه طراحی شده این دست گزینه ها ارزیابی شد: رضایت والدین از خدمات ارائه شده به کودکان کم شنوا، ثبات درونی در سطح مورد و مقیاس، همبستگی مورد با کل مقیاس، تکرارپذیری آزمون بازآزمون و روایی صوری و روایی محتوایی. درنهایت، داده های موجود با استفاده از نسخه 17 نرم افزار SPSS تجزیه وتحلیل آماری شد. روش های آماری مطالعه حاضر عبارت بود از: محاسبه ضریب های آلفای کرونباخ، همبستگی اسپیرمن و آزمون های کولموگروف اسمیرنوف، فریدمن،کروسکال والیس و یومان ویتنی.
درباره ویژگی های روان سنجی روایی محتوایی پرسش نامه 79/0 و پایایی ثبات درونی 90درصد به دست آمد. همبستگی مورد با کل مقیاس برای هر مورد محاسبه شد که همگی موارد، همبستگی مناسبی را نشان داد. به علاوه پایایی آزمون بازآزمون 75درصد بود. در این بررسی بیشتر والدین از تمامی حیطه های خدماتی مراکز راضی یا نسبتا راضی بودند. این حیطه ها شامل این نکات بود: رضایت مندی کلی (5/69درصد)، امکانات ساختاری و محیطی (66/80درصد)، شرایط بهداشتی (75درصد)، خدمات و عملکرد مرکز (91/66درصد)، ارتباط و شیوه برخورد کارکنان (91/66درصد) و هزینه ها (55/5درصد). درمیان موارد پرسش نامه بیشترین میزان رضایت به نحوه ارتباط و شیوه برخورد کارکنان (31/0=SD و 72/4=M) و کمترین میزان رضایت از هزینه های پرداختی در مقابل خدمات مرکز (62/0=SD و 27/3=M) مربوط بود. نتایج حاصل از همبستگی اسپیرمن بین ابعاد ویژه و رضایت کلی به طور معناداری مثبت بود (P<0/01) که روایی ساختار پرسش نامه را تایید کرد. در تحلیل بین میزان رضایت از خدمات دریافتی سن، میزان تحصیلات، تعداد اعضای معلول در خانواده، مدت زمان رسیدن به کلینیک و وضعیت شنوایی والدین ارتباط معناداری دیده نشد.
نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از آن بود که پرسش نامه حاضر روایی و پایایی مناسبی داشت. به علاوه به نظر می رسد والدین از بیشتر زمینه هایی که در موارد پرسش نامه به آن ها پرداخته شده و درمجموع از کل خدمات بسیارراضی بودند.