تحلیل انتقادی آب مجازی از منظر سیاست گذاری

مفهوم تجارت آب مجازی به داد و ستد آب مصرف شده برای تولید کالاها و محصولات کشاورزی از طریق مبادله آن ها بین کشورها اشاره دارد. تونی آلن با طرح این مفهوم بر کارایی آن جهت بهبود مساله توزیع نابرابر آب در جهان تاکید کرد. در این مقاله با بررسی ابعاد تجارت آب مجازی از منظر مدل تجارت بین الملل هکشر اولین، نظریه ی اولیه آلن بررسی و بر خلاف پیش‏بینی خوش‏بینانه اولیه مشخص شد که تجارت آب مجازی حتی در برخی کشورهای کم آب ممکن است موجب تشدید فشار بر منابع آب شود. این الگو ممکن است به دلایل مختلفی از جمله (1) نامتوزان بودن نسبت عوامل تولید (مخصوصا آب به زمین) در بخش کشاورزی، (2) قیمت گذاری نادرست آب کشاوزی، (3) سیاست های تشویقی دولت و (4) موانع تجارت آزاد مشاهده شود. در ادامه‏ ی مقاله تجارب استفاده از مفهوم آب مجازی از منظر سیاست گذاری در مدیریت پایدار منابع آب در قالب تجارب کشورهای مشابه ایران مورد بررسی قرار گرفت و گزینه های سیاستی موازی نیز طرح و بررسی شد.