اومبرتو اکو و بنیان نشانه شناختی تاویل

اومبرتو اکو با الهام از نگرش های زبان شناختی یلمسلف و تاثیرپذیری از پرس در باب وجه تفسیری نشانه، که حاصل تاملات وی در باب معناپردازی نامحدود است، کوشیده است با تکیه بر روش شناسی ساختگرا و پراگماتیسم آمریکایی نظرات بدیعی در باب چگونگی تاویل متن به دست دهد. او با طرح موضوع «بنیان های نشانه شناختی تاویل» نشان می دهد که تاویل به مثابه امری تلقی می شود که از تعامل خواننده و متن شکل می گیرد؛ به همین دلیل تاویل الزاما در محدوده نیت مولف باقی نمی ماند و از آن فراتر می رود. بر این اساس مقاله حاضر می کوشد ضمن بررسی خاستگاه های نظری اندیشه اکو، استدلال های وی را در این باره بررسی و تحلیل کند. در این بررسی مشخص می شود که تاویل اصیل[1] در برابر تاویل نابه هنجار[2]- که اساسا مستلزم خوانشی سوژه محور است- ناشی از نوعی آزادی در عین محدودیت است؛ به بیانی سرراست تر، متن بر اساس قابلیت های نشانه شناختی خود، خواننده را در مسیرهای مشخصی از جریان تاویل پیش می برد؛ مسیرهایی که می توان با مطالعه نشانه شناختی اثر آن ها را پیش بینی و تبیین کرد.