خربس؛ غار رازآمیز مهر

محوطه باستانی خربس در ده کیلومتری جنوب غربی شهر قشم با فاصله یی اندک از دریا قرار دارد. در این محوطه، آثار و شواهد باستانی و تاریخی همچون قلعه، گورستان و یک آب انبار یافته شده است که دلالت بر مسکونی بودن طولانی مدت این محوطه دارد. در نزدیکی تپه های باستانی خربس و در دل کوه، غار طبیعی خربس (که بشر کندوکاوی در آن صورت داده و الحاقاتی بدان افزوده است) قرار دارد. نقل قولهای متفاوت، این دستکندها را متعلق به دوره های متفاوتی از دوره ماد تا دوران اسلامی میدانند که گاه آن را معبدی مهری و گاه مامن و پناهگاهی در مقابل ناامنی و خطرات احتمالی دانسته و برای آن کارکردهای متفاوت نظامی، مسکونی، دفاعی، مذهبی و... قائل بوده اند. در این جستار به معرفی و بحث و بررسی این غار صخره یی و معماری ویژه آن و همچنین تاریخ سکونت بشر در جزیره قشم به روش پژوهش کتابخانه یی، بررسی مطالعات باستان شناسی و بازدید و بررسی میدانی از محل پرداخته میشود. براساس یافته ها و نتایج حاصل از این پژوهش، به احتمال زیاد این غار، مهرابه یی متعلق به دوران باستان بوده که در دوره های بعد، از آن بعنوان یک پناهگاه و مخفیگاه در برابر خطرات ناشی از ناامنی ها استفاده میشده است.