تحلیل گفتمان رسانه های جهان (کتاب اول)

نویسنده:
چکیده:
روش تحلیل گفتمان روشی است که در دو دهه اخیر بسیار طرفدار پیدا کرده است. در علوم اجتماعی و ارتباطات آن چه تا پیش از آن به عنوان یک روش مطرح بود، تحلیل محتوا (کمی و کیفی) بود، اما در هر دو روش مشکل اصلی آن بود که به ایدئولوژی زیربنایی تولید متن نمی توانستیم راه ببریم. اگرچه تحلیل محتوا مدعی بود که مضامین پنهان را هم می تواند کشف کند، تحلیل محتوا روشی چندان قوی نبود که از عهده چنین کاری برآید. روش تحلیل گفتمان برعکس چنان سامان یافته است که این قدرت تحلیلی را دارد که به مدد آن محقق بتواند ایدئولوژی پنهان در آن را کشف و به این ترتیب نیروهای سیاسی و اجتماعی موثر در تولید متن را آشکار کند. در تحلیل گفتمان گفته می شود که چرا یک «متن» تولید می شود و این متن چگونه بین گروه خودی و بیگانه (دیگری) تمایز قائل می شود. بنابراین، نظریه تحلیل گفتمان مفاهیم لازم نظیر هویت، خود و دیگری، ایدئولوژی و قدرت را به هم پیوند داده است. بااین حال، در روش تحلیل محتوا دشواری هایی وجوددارد؛ این دشواری ها در روش تحلیل گفتمان لاکلاو و موفه و فرکلاف آن است که تا حدودی دلبخواهی به نظر می رسد و همین امر هم اعتبار آن را مسئله ساز می کند. این دلبخواهی بودن به دلیل آن است که نخست، مراحل روش در برخی از موارد به صورت گام به گام برای کاربران روش روشن نیست؛ ازدیگرسو، تفسیر کیفی واژگان و جملات هم بر سردرگمی ها می افزود. محققان مختلف راه حل های مختلفی برای این موضوع اندیشیده اند؛ از جمله باید از کار دکتر بشیر در روش پدام (روش عملیاتی تحلیل گفتمان) نام برد که گام های روش فرکلاف را با دقت بیشتر دنبال و آن ها را تقویت کرده است. نمونه های عملی این روش در کتاب تحلیل گفتمان رسانه های جهان عرضه شده است. این روش به صورت روشن به کاربران می آموزد که برای کاربرد روش تحلیل گفتمان چه باید بکنند. این موضوع به خصوص برای دانشجویان علوم اجتماعی و ارتباطات از اهمیت برخوردار است. با این حال هنوز در برخی از جهات این روش محتاج کار بیشتری است. در نمونه های عملی ارائه شده هنوز یک نظریه سیاسی یا جامعه شناختی مشخصی برای تحلیل نهایی وجودندارد.
زبان:
فارسی
در صفحه:
107
لینک کوتاه:
magiran.com/p1618121 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!