روش استدلال در علم فقه

در این مقاله پس از تحلیل روش استدلال فقهی در فقه امامیه و نقاط اساسی تمایز آن با روش استدلال دیگر مذاهب فقهی و مکاتب حقوقی، به تبیین ادله مشترک که در همه ابواب فقهی سریان دارد و قواعد اختصاصی ابواب مختلف فقهی و تمایز قواعد فقهی و قواعد اصولی پرداخته شده است و سپس تاثیر گسترده مرتکزات و مناسبات عرفی بر استدلال فقهی مورد تحلیل قرار گرفته و موارد استناد به ارتکازات عرفی در اثبات اصل حکم شرعی یا اثبات صغرای حکم شرعی یا اثبات ظهور و اطلاق و تقیید دلیل شرعی تبیین شده است. در بخشی دیگر به ده نکته اساسی روش شناختی استدلال فقهی در فقه معاصر اشاره شده است. نویسنده در پایان، منشا مهم ترین اختلاف روش شناختی در فقه امامیه و عوامل ظهور دو روش اخباری و اصولی را به اختصار مورد بررسی قرار داده است.