ارزیابی مقایسه ای مواجهه جوش کاران با فیوم های جوش کاری براساس تراکم جرمی و عددی

امروزه جوش کاری با الکترود دستی پوشش دار یا SMAWی (Shielded Metal Arc Welding) پرمصرف ترین نوع جوش کاری در میان جوش کاری های قوس الکتریکی می باشد. در طول عملیات جوش کاری معمولا عوامل زیان آور مختلفی از قبیل فیوم ها، گازها، گرما، صدا و پرتو فرابنفش تولید می شوندکه از دیدگاه بهداشت شغلی، مهم ترین این عوامل فیوم های جوش کاری می باشند. مطالعه حاضر سعی دارد تا با مقایسه تراکم عددی و جرمی فیوم های منتشره در فرآیندهای جوش کاری SMAW مشخص کند که کدام یک از تراکم های عددی یا جرمی شاخص بهتری از مواجهه با فیوم ها را در فرآیندهای جوش کاری نشان می دهد.

این در مطالعه حاضر، دستگاه پایش گر گرد و غبار GRIMM مدل 1.106 برای ارزیابی تراکم عددی و جرمی فیوم های جوش کاری SAMW بر روی استیل زنگ نزن 304 با ضخامت 4/0 میلی متر مورد استفاده قرار گرفت. نمونه برداری از هوا به منظور پایش ذرات در فاصله 41 سانتی متری که نماینده ناحیه تنفسی اپراتور جوش کار می باشد، انجام شد. سنجش تراکم عددی و جرمی فیوم ها در شرایطی صورت گرفت که ولتاژ 25 ولت و قطبیت الکترود به صورت جریان مستقیم الکترود مثبت یا DCEPی(Direct Current Electrode Negative) بود.
میزان تراکم عددی و جرمی کلی فیوم های جوش کاری در ناحیه تنفسی اپراتور جوش کار به ترتیب 1140451 ذره بر لیتر و μg/m3 11/1631 است. بیش ترین تراکم عددی مربوط به ذرات در ردیف اندازه 35/0 تا 5/0 میکرومتر (NC1) با 938976 ذره بر لیتر و کم ترین آن مربوط به ذرات در ردیف اندازه 5 تا 5/6 میکرومتر (NC7) و ذرات بزرگ تر از 5/6 میکرومتر (NC8) به ترتیب با 288 و 463 ذره بر لیتر بود. هم چنین، بالاترین میزان تراکم جرمی مربوط به ذرات در ردیف اندازه 35/0 تا 5/0 میکرومتر (MC1) و ذرات بزرگ تر از 5/6 میکرومتر (MC8) به ترتیب با میزان 450 و μg/m3 355 می باشد.
نتایج این پژوهش نشان داد که بین تراکم عددی و جرمی به عنوان دو شاخص ارزیابی ذرات در محدوده سایزی تطابق وجود ندارد و با کوچک تر شدن سایز ذرات این عدم تطابق مشهودتر است. از آن جایی که ذرات کوچک تر به قسمت های تحتانی دستگاه تنفسی نفوذ می کنند و پتانسیل بالاتری برای اعمال اثرات نامطلوب بهداشتی را دارند، لزوم سنجش و ارزیابی ذرات در ردیف اندازه های مختلف و بخصوص کسر ریزتر ذرات احساس می شود. لذا تصور می شود صرفا در نظر گرفتن تراکم جرمی و عدم توجه به تراکم عددی در ارزیابی مواجهه با ذرات در محیط های کار صنعتی و به خصوص در فرآیند جوش کاری، ارزیابی صحیح و درستی از اثرات بهداشتی فیوم های جوش کاری به عنوان سم سیستمیک ارگان های بدن منعکس نخواهد کرد.