تبیین تجربه مادران مبتلا به دیابت بارداری در مورد عوامل موثر بر خود مراقبتی: یک مطالعه کیفی

دیابت شایع ترین عارضه طبی دوران حاملگی می باشد. این بیماری یک مشکل بهداشتی در حال افزایش در سراسر دنیا است. خود مراقبتی، مهم ترین عامل در کنترل بیماری های مزمنی مانند دیابت است. عوامل مختلفی به طور مستقیم و غیرمستقیم بر روی رفتارهای مراقبت از خود در بیماران مبتلا به دیابت موثر هستند که شامل عوامل بیولوژیکی، روانی، اقتصادی و اجتماعی، فرهنگی و سیستم های مراقبت بهداشتی، درمانی جامعه می باشند. هدف از مطالعه حاضر تبیین تجربه مادران مبتلا به دیابت بارداری در مورد عوامل موثر بر خود مراقبتی است.
این تحقیق، یک مطالعه کیفی از نوع تحلیل محتوی قراردادی می باشد. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته فردی استفاده شده است. مصاحبه ها بر اساس راهنمای مصاحبه انجام شد. مشارکت کنندگان زنان باردار مبتلا به دیابت بارداری با سن حاملگی بین هفته های 36-24 هفته بارداری بوده که به مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مراجعه کرده بودند. پس از انجام 12 مصاحبه با مشارکت کنندگان، داده ها به اشباع رسید. داده ها با شیوه تحلیل محتوای متعارف مورد تحلیل قرار گرفت. برای ارزیابی درستی و قابلیت اطمینان در مطالعه حاضر از 4 ملاک ارائه شده توسط لینکن و گوبا شامل اطمینان پذیری، اعتبار و مقبولیت، قابلیت تصدیق یا تایید پذیری و انتقال پذیری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی در این مطالعه، از روش تجزیه وتحلیل محتوای کیفی متعارف و نرم افزار 10MAXQDA استفاده شد.
تبیین تجربه مادران باردار منتهی به استخراج دو درون مایه موانع و تسهیل کننده های خود مراقبتی و 4 طبقه اصلی درماندگی، مشکلات درک شده، پذیرش بیماری و حمایت دیگران شد. 13 زیر طبقه نیز در قالب طبقات اصلی قرار گرفتند. نتایج مطالعه نشان داد مادران جهت انجام اقدامات خود مراقبتی، نیاز به کسب اطلاعات بیشتر از طریق مراقبین سلامت و دریافت حمایت های بیشتر از جانب اطرافیان دارند. همچنین مشخص گردید موانع و تسهیل کننده های خود مراقبتی ازنظر مادران در اغلب جوامع تقریبا مشابه است.
با توجه به نتایج مطالعه، نیاز است اقدامات مناسب در جهت فرهنگ سازی، اطلاع رسانی مناسب و ارائه خدمات باکیفیت بالاتر و مطلوب تر برای ارتقاء سطح سلامت و خود مراقبتی مادران مبتلابه دیابت بارداری صورت گیرد.