رابطه سرسختی روان شناختی و تاب آوری با سلامت روان در تکنیسین های اورژانس پیش بیمارستانی استان گیلان

امروزه برای حفظ و تامین سلامت روانی در موقعیت ها و مشاغل پر مخاطره، جدا از کاهش منابع استرس زا، تقویت منابع درون فردی همچون سرسختی روان شناختی و تاب آوری مورد توجه قرار گرفته است.
پژوهش حاضر به منظور تعیین رابطه سرسختی روان شناختی و تاب آوری با سلامت روان در تکنیسین های اورژانس پیش بیمارستانی استان گیلان انجام شده است.
این بررسی توصیفی تحلیلی از نوع همبستگی می باشد که در سال 1392 انجام شد و در آن تعداد 70 نفر از تکنسین های شاغل در اورژانس پیش بیمارستانی استان گیلان دارای حداقل مدرک تحصیلی دیپلم تا کارشناسی با استفاده از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، مقیاس تاب آوری (CD-RISC) (Connor-Davidson resilience scale)، پرسشنامه سرسختی اهواز (AHI) Ahvaz Hardiness Inventory و پرسشنامه سلامت عمومی (28 - GHQ) مورد پژوهش قرار گرفتند. برای انتخاب نمونه ها ابتدا از تعداد 53 پایگاه اورژانس پیش بیمارستانی استان گیلان، تعداد 35 پایگاه بصورت تصادفی انتخاب شده و پرسشنامه ها جهت 70 نفر از تکنیسین های شاغل در این پایگاه ها تکمیل گردید. از شاخص های آمار توصیفی و آزمون های تحلیل واریانس، پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام بهره گرفته شد.
بین سرسختی و تاب آوری با سلامت روان رابطه معنادار وجود داشت (001/0p<). با بالارفتن نمره فرد در متغیرهای تاب آوری و سرسختی روان شناختی، وضعیت سلامت روان بهتر می شود و نمره فرد در نشانگان جسمانی، اضطراب، اختلال در عملکرد اجتماعی و افسردگی کاهش
می یابد. هم چنین درباره توان پیش بینی وزن دو متغیر سرسختی روان شناختی و تاب آوری در پیش بینی سلامت روان، ضریب رگرسیون متغیرهای پیش بین نشان داد که این دو متغیر می توانند تغییرات سلامت روان را به گونه ای معنی دار تبیین کنند. وزن تاب آوری (419/0- = B، 708/2-=t و 001/0p<) نشان می دهد که می تواند در کنار متغیر سرسختی روان شناختی تغییرات مربوط به سلامت روان این نمونه پژوهشی را تبیین نماید که در صورت تعمیم نمونه مورد بررسی به جامعه اصلی، وزن تاب آوری 351/0- خواهد بود. با توجه به Beta منفی، با افزایش نمره تاب آوری، نمره سلامت روان کاهش می یابد. نمره پایین تر در پرسشنامه GHQ نشان دهنده سلامت روان بیشتر می باشد. بنابراین هرچه تاب آوری فرد بالاتر باشد، علایم جسمانی، علایم اضطرابی، اختلال در کارکرد اجتماعی و علایم افسردگی کاهش و در نتیجه میزان سلامت روان افزایش می یابد. وزن سرسختی (399/0- = B، 225/2-=t و 001/0p<) نیز نشان می دهد که این متغیر می تواند در کنار متغیر تاب آوری تغییرات مربوط به سلامت روان، این نمونه پژوهشی را تبیین نماید که در صورت تعمیم نمونه مورد بررسی به جامعه اصلی، وزن سرسختی روان شناختی 288/0- خواهد بود. در نهایت این که هر چه سرسختی فرد بالاتر باشد، سلامت روان نیز افزایش می یابد. فرمول پیش بینی سلامت روان بر پایه این دو متغیر عبارت است از:(نمره سرسختی روانشناختی)399/0- (نمره تاب آوری )419/0 -261/7 = سلامت روان
یافته های این پژوهش گویای اهمیت سرسختی روان شناختی و تاب آوری در حفظ و ارتقاء سلامت روان در تکنیسین های اورژانس پیش بیمارستانی بود. سرسختی روان شناختی و تاب آوری می توانند تغییرپذیری سلامت روان را در تکنیسین های اورژانس پیش بیمارستانی تبیین نمایند.