برآورد مولفه های واریانس، روند و پارامترهای ژنتیکی صفت وزن تولد گاوهای هلشتاین در ایران

وزن تولد اولین صفت قابل رکوردبرداری بعد از تولد حیوان است که بر صفات رشد، تولیدی، تولیدمثل، آسان‏زایی مادر و عملکرد آتی خود دام موثر است. در این بررسی، از اطلاعات 355582 رکورد وزن تولد گاوهای هلشتاین تحت پوشش مرکز اصلاح نژاد دام کشور، که طی سال‏های 1367 تا 1389 جمع آوری شده، استفاده شد. نتایج حاصل از آزمون تابع درست نمائی برای مقایسه بین مدل های 1 تا 5 با مدل 6 اختلاف کاملا معنی داری را نشان داد (001/0P<). توان آزمون تابع درست نمائی برای مقایسه های انجام شده بیشتر از 999/0 برآورد گردید و مدل 6 بهترین مدل شناخته شد. وراثت پذیری مستقیم، مادری و وراثت پذیری کل برای بهترین مدل برازش شده به ترتیب 269/0، 08/0 و 22/0 برآورد گردید. همچنین همبستگی ژنتیکی بین آثار ژنتیکی مستقیم و مادری 38/0- برآورد شد. روند ژنتیکی صفت وزن تولد افزایش نامنظمی را تا سال 1382 نشان داد (003/0 ± 016/0 کیلوگرم) و بعد از سال 1382 روند کاهشی داشت. نتایج حاصل از بررسی روند ژنتیکی نشان داد که از دیدگاه اصلاح نژاد، صفت وزن تولد تا کنون در گله های گاو شیری مورد توجه قرار نگرفته است. همچنین نتایج حاصل از برآورد وراثت پذیری صفت وزن تولد بیانگر آن بود که امکان پیشرفت ژنتیکی این صفت در جمعیت گاوهای هلشتاین به کمک انتخاب فراهم می شود و صفت وزن تولد نیز می تواند به عنوان معیار اصلاح نژادی در برنامه های اصلاح نژادی مورد توجه قرار گیرد.