نمونه گیری دنباله ای با دقت ثابت از جمعیت کنه تارتن دولکه ای (Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidaeدر مزارع لوبیا

کنه تارتن دولکه ای Tetranychus urticae Koch یکی از مهم ترین آفات لوبیا در اغلب نواحی ایران می باشد. به منظور استقرار یک برنامه مدیریتی مناسب برای این آفت در مزارع لوبیا، به ساخت یک مدل نمونه برداری نیازمندیم که شرایط را برای تخمین تراکم جمعیت آفت با سرعت و دقت بالا فراهم نماید. طی سال های 1391-1390، توزیع فضایی و طرح های نمونه گیری دنباله ای جهت تخمین جمعیت کنه تارتن دولکه ای T. urticaeدر مزارع لوبیا معمولی شمال استان لرستان (بروجرد، دورود و ازنا) با استفاده از واحدهای مختلف نمونه برداری مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش با توجه به برازش بهتر داده ها با قانون نمایی تایلور، آماره های این مدل برای هر واحد نمونه، جهت ارایه طرح های نمونه برداری دنباله ای شمارشی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که مقدار آماره b تایلور برای همه مراحل زندگی کنه تارتن به شکل معنی داری بزرگ تر از 1 بود که نشان دهنده تجمعی بودن توزیع فضایی جمعیت کنه تارتن دولکه ای T.urticae می باشد. مقایسه آماره b تایلور مربوط به مراحل لارو، پوره و بالغ نشان داد که از نظر آماری اختلاف معنی داری بین آن ها وجود نداشت. بنابراین بدون نیاز به تفکیک مراحل زندگی کنه تارتن، آماره های b و α برای مجموع مراحل لارو+ پوره + بالغ به صورت مجدد محاسبه شد. نمودار اندازه نمونه در سه سطح خطای 10، 15 و 25 درصد محاسبه و مورد مقایسه قرار گرفت. همچنین اعتبارسنجی مدل نمونه برداری با دقت ثابت گرین برای هر واحد نمونه برداری، با استفاده از 12 سری از داده های مجزا (که برای محاسیه آماره های تایلور استفاده نشده باشند) انجام گرفت. نتایج اعتبارسنجی مدل ها نشان داد که به منظور دستیابی به سطح دقت 25/0، که به طور معمول در مدیریت تلفیقی آفات قابل قبول است، متوسط تعداد نمونه مورد نیاز برای واحدهای نمونه 2، 4 و 6 برگ به ترتیب 146، 102 و 86 نمونه بود. به عنوان یک نتیجه گیری، مدل نمونه برداری دنباله ای شمارشی با دقت 25/0 برای پایش این آفت در مزارع لوبیای آبی توصیه می شود.