استفاده از تحلیل تشخیصی برای بررسی اثرات اکولوژیک پساب کارگاه تکثیر و پرورش قزل آلای رنگین کمان بر ساختار جوامع بنتیک (مطالعه موردی: رودخانه گاماسیاب)

رودخانه گاماسیاب به عنوان یکی از پرآب ترین رودخانه های غرب کشور بوده و دریافت کننده پساب کارگاه های پرورش قزل آلاست. ارزیابی پساب کارگاه بر رودخانه با ارزیابی زیستی کفزیان صورت پذیرفت. نمونه برداری از ماکروبنتوزهای این رودخانه توسط سوربر، طی چهار فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان سال 1392 با انتخاب یک کارگاه پرورش در بالادست رودخانه و چهار ایستگاه در ورودی، خروجی، 500 متری و 1000متری کارگاه در سه تکرار انجام شد. طی این مدت،5454 نمونه از جانداران کفزی بررسی و شناسایی شد که متعلق به 11راسته، 22 خانواده و 25 جنس بودند. بیشترین فراوانی را در اکثر ایستگاه ها راسته افمروپترا تشکیل داده که 4 خانواده و 6 جنس در این راسته شناسایی شدند. فراوانی ماکروبنتوزها و درصد EPT درکلیه فصول در ایستگاه خروجی کاهش یافت، غنای تاکسونی در ایستگاه خروجی در بهار و پاییز کاهش و درتابستان افزایش داشته که این تغییرات معنی دار نبود. تغییرات شاخص تنوع شانون- واینر نیز در غالب ایستگاه ها معنی دار نبوده است. شاخص هیلسنهوف کیفیت آب را در ایستگاه های مختلف بسیار خوب، خوب و مناسب ارزیابی نمود که غالبا در ایستگاه خروجی کیفیت آب یک درجه کاهش داشت. در بررسی اثر ایستگاه ها و فصل های مختلف بر ماکروبنتوزها از طریق تحلیل تشخیصی، مشخص گردید که ایستگاه خروجی بیشترین تفاوت را با ایستگاه ورودی دارد و فصل تابستان نیز بیشترین تفاوت را از لحاظ جوامع ماکروبنتوزی با فصول دیگر دارد. همچنین بررسی همبستگی دو شاخص شانون – واینر و EPT/Chir با بزرگ بی مهرگان کفزی نشان داد که این دو شاخص در بررسی اثر ایستگاه ها با یکدیگر همبستگی منفی و در بررسی اثر فصل ها همبستگی مثبت دارند. با فاصله گرفتن حدود 1 کیلومتر از ایستگاه خروجی شرایط تا حدودی بهبود یافته ولی بطور کلی فون بنتوزهای رودخانه تغییر کرده و پس ازطی یک کیلومتر به حالت اول بر نمیگردد.