مطالعه پراکندگی نمونه های خاکی منطقه بهاباد توسط تجزیه با استفاده از روش‎های ژئوکمومتریکس با روش‎های ICP-MS و ICP-OES

در این پژوهش پراکندگی و تاثیر عناصر در نمونه های خاکی منطقه بهاباد استان یزد بر پایه تجزیه عناصر مختلف توسط روش های ICP-MS، ICP-OES و AF با روش های مختلف ژئوکمومتریکس ارائه شده است. برای این منظور 156 نمونه خاکی در مناطق بهاباد، آسفیج، بنستان انتخاب، نمونه برداری و پس از آماده‎سازی های لازم تجزیه شد. برای مطالعه پراکندگی نمونه های خاکی در این منطقه و همچنین بررسی عناصر موثر در این پراکندگی نمونه های خاکی مطالعه در 3 بخش انجام شده است که شامل بررسی بر پایه مقادیر عناصر پایه (Zn، Cu، Sn، Ni، Co، W، Fe، Pb) و عناصر سنگین (Cd، Hg، As، Cr، B) و همچنین بر پایه اورانیم و توریم است. برای بررسی پراکندگی نمونه های خاکی از روش های ژئوکمومتریکس که به عنوان کاربرد روش های کامپیوتری، آماری، ریاضی و گرافیکی برای درک بهتر داده های علوم زمین تعریف شده است، استفاده شد. به همین منظور از روش تجزیه گونه های اصلی (PCA) که یک روش فاکتور آنالیز است برای بررسی پراکندگی و تاثیر عناصر در این نمونه ها استفاده شده است؛ گفتنی است که از مهم ترین خروجی های الگوریتم PCA، مقادیر Score، Loading نمودار Biplot است که با استفاده از این خروجی ها می توان تفسیرهای مناسبی در داده های گردآوری شده داشت. همچنین از روش رده بندی نزدیک ترین همسایه (KNN) برای رده بندی و به دست آوردن همبستگی میان عناصر موجود در این مطالعه استفاده شده است. از نتایج به دست آمده در این مطالعه می توان در مباحثی همانند زمین شناسی پزشکی، زمین شناسی محیط زیست و اکتشافات مواد معدنی به منظور تفسیر بهتر رده بندی عناصر، منشایابی آلودگی یا معدنی، تشخیص نمونه های دورافتاده و یا بی هنجار استفاده کرد و قابل توجه است که برای اولین بار، ژئوکمومتریکس در این پژوهش معرفی شده است.