کاربرد تسلیحات شیمیایی در جنگ ایران و عراق از منظر حقوق بین الملل کیفری

کاربردسلاح های شیمیایی به واسطه آسیب های گسترده ای که در قربانیان ایجاد کرده، در میان جنایات رژیم صدام حسین، جایگاه خاصی دارد. مقتضای عدالت آن است که این گونه جنایات خطیر مورد توجه جامعه بین المللی، بدون مجازات نمانند. برمبنای معاهدات و عرف بین المللی، تردیدی در خصوص ممنوعیت کاربرد تسلیحات شیمیایی در دهه 1980 وجود ندارد. نفس همین ممنوعیت(بدون نیاز به جرم انگاری صریح) می تواندمبنایی برای مسئولیت کیفری مرتکبین این اعمال باشد. ضمن یاد آوری رویه دادگاه نورنبرگ، مقاله حاضر،نشانداده که اگر دادگاه بین المللی صالحی برای رسیدگی به این جنایات وجود داشته باشد، مشکلی از حیث قانونی بودن جرم وجود نخواهدداشت؛ اما چون در حال حاضر، هیچ دادگاه بین المللی حائز صلاحیت و مرتبط با جنگ ایران و عراق وجود ندارد، موضوع اجرای حقوق بین الملل، می تواند مورد توجه دادگاه های داخلی قرار گیرد. مقاله حاضر، با این اعتقاد که دادگاه های ایران، علی القاعده دارای صلاحیت رسیدگی به این جنایات هستند، پیشنهاد کرده که برای ایفای نقش موثر دادگاه ها در حمایت از حقوق بین الملل و کاهش آلام قربانیان،اصلاحاتی در برخی قوانین جزایی صورت پذیرد.