بررسی اثرات شیمی درمانی در ایجاد پوکی استخوان مردان 60-30 ساله مبتلا به سرطان در مقایسه با گروه کنترل

استئوپروز بیماری شناخته شده ای است که بیش از 75 میلیون نفر را در اروپا، ژاپن و آمریکا مبتلا کرده و فقط در اروپا و آمریکا بیش از 3/2 میلیون شکستگی در سال ایجاد می کند. پیشگیری از استئوپروز و شکستگی های مرتبط با آن اساس سلامت، کیفیت زندگی و استقلال افراد مسن است. لذا این پژوهش با هدف بررسی رابطه کموتراپی و استئوپروز می باشد، تا در صورت وجود رابطه معنادار پیش بینی های لازم به منظور جلوگیری از این عارضه به عمل آید.
این مطالعه به صورت مورد - شاهدی و از نوع مقطعی - تحلیلی انجام شده است. تعداد 120 نفر مرد در دو گروه 60 نفری مورد و شاهد که در گروه سنی 60-30 ساله قرار داشتند. این افراد از شهریور ماه سال 1392 تا پایان اسفند ماه 1393 به بیمارستان امام رضا (ع) ارتش مراجعه کردند و حداقل یک سال از اولین شیمی درمانی آنها (در گروه مورد) گذشته بود. گروه شاهد مردان مراجعه کننده به درمانگاه داخلی این مرکز در همان زمان بودند. میزان تراکم استخوان هر دو گروه با روش DEXA اندازه-گیری شد. همچنین در دو گروه، مقادیر کلسیم، فسفر، آلکالین فسفاتاز و کنترل شاخص توده بدنی، ثبت و بررسی شدند. اطلاعات پس از جمع آوری توسط نرم افزار 19 SPSS تحلیل گردید.
با توجه به نتایج بدست آمده در این مطالعه میانگین شاخص توده بدنی در گروه مورد به میزان قابل توجهی کمتر از گروه شاهد بود (008/0 P =). میانگین میزان تراکم معدنی استخوانی مچ دست در گروه مورد و شاهد اختلاف معنی داری را نشان می-داد (013/0 P =) و همچنین میانگین میزان تراکم معدنی استخوان فمور و ستون مهره ای در گروه مورد و شاهد اختلاف معنی داری را نشان می داد، فمور (007/0 P =) و (ستون مهره ای 029/0 P =). استخوان مهره در گروه مورد به میزان قابل توجهی کمتر از گروه شاهد بود (029/0 P =) .
در مجموع و بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه چنین استنباط می شود، بیمارانی که به علت سرطان تحت شیمی درمانی قرار می گیرند، در معرض خطر قابل توجهی از نظر شکستگی در رابطه با افزایش از دست دادن بافت استخوان هستند، و لازم است این بیماران با اندازه گیری منظم میزان تراکم معدنی استخوان برای ارزیابی اثر درمان پیشگیرانه مانیتور شوند.