عقدالنصب؛ از ماهیت شناسی تا درآمدی بر نظریه پردازی

اسلام به عنوان دینی جامع که از منبع وحی سرچشمه گرفته و با سرشت بشر سازگاری کامل دارد، با نظری عمیق و انیق به انسان و انسانیت در ابعاد مختلف توجه می کند و نظام بینشی و ارزشی ممتازی را بنیان می نهد که کمال و سعادت انسان را تضمین می نماید. یکی از شئون مهم زندگی بشر امروز که در منابع اسلامی نیز به آن پرداخته شده است، اداره امور اجتماعی و سازمانی و به تعبیر امروزین «مدیریت» است. «فقه الاداره» عرصه ای از دانش فقه است که با منظری فقهی به موضوعات مدیریتی و مباحث سازمانی می پردازد و به روش اجتهادی، در قرآن و سنت کنکاش و پژوهش نموده و به استنباط احکام شرعی و تدوین نظریه های مدیریتی و سازمانی اقدام می نماید. «نصب و به کارگماری» و به تعبیر دیگر «استخدام» یکی از موضوعات و مباحث مهم مدیریت منابع انسانی است که تاکنون از دیدگاهی فقهی- مدیریتی مورد بررسی قرار نگرفته است. در این نوشتار تلاش داریم به کمک اصول فقه الاداره و با روش اجتهادی، «عقد النصب» را مورد واکاوی قرار دهیم و با ارائه درآمدی بر نظریه عقد النصب، به پیوند بیشتر دو دانش فقه و مدیریت کمک نماییم.