بررسی شیوع گرایش به سوءمصرف مواد اعتیادآور در دانشجویان پسر دانشگاه علوم پزشکی البرز و ارتباط آن با سبک های هویتی آن ها

نوجوانی مرحله گریزناپذیر از تحول آدمی است که به دلیل حساسیت ویژه همواره موردتوجه واقع شده است. نوجوانی و اوایل جوانی زمانی مناسب برای شکل گیری هویت (احساس و مفهومی از خود) است که تاریخچه گذشته فرد و توانمندی های موردنیاز برای سلامت روان شناختی در بزرگ سالی را درهم می آمیزد. یکی از جدی ترین خطرات این دوران گرایش نوجوان به مواد مخدر و سوءمصرف مواد است و یکی از شایع ترین اختلالات در دوره نوجوانی و جوانی است. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط میان سبک های هویت و سوءمصرف مواد در دانشجویان است.
این پژوهش یک مطالعه همبستگی و از نوع مقطعی است که بر روی 339 نفر از دانشجویان پسر که در دانشکده های مختلف دانشگاه علوم پزشکی البرز مشغول به تحصیل بودند انجام شده است .نمونه گیری به روش سرشماری صورت گرفت. جهت جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه استانداردشده سبک هویت (ISI-G6) و پرسشنامه تشخیص افراد در معرض اعتیاد استفاده گردیده است. جمع آوری داده ها در یک مرحله و توسط پژوهشگر انجام گرفت و پس ازآن داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار SPSS ویرایش 18 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نشان می دهد که 35.8% دانش آموزان دارای سبک هویت اطلاعاتی و 27.4% آن ها دارای سبک هویت هنجاری و 36.8% نیز دارای سبک هویت اجتنابی/ سردرگم می باشند. همچنین میزان گرایش به سوءمصرف مواد در کل نمونه ها 47.3% است. نتایج آزمون کای دو نشان می دهد که بین گرایش به سوءمصرف مواد در دانش آموزان و سابقه اعتیاد (P=0.000) در خانواده و مصرف سیگار (P=0.000) رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج آزمون رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که افراد با سبک هویت هنجاری تقریبا 3 برابر شانس بیشتر برای گرایش به مواد و افراد با سبک هویت اجتنابی تقریبا 6 برابر شانس بیشتر برای گرایش به مواد در برابر افراد با سبک هویت اطلاعی را دارا می باشند. افرادی که سابقه مصرف مواد در خانواده را ندارند 66 درصد شانس کمتری در مقایسه با افرادی که سابقه مصرف مواد دریکی از اعضای خانواده خوددارند برای گرایش به سوءمصرف مواد دارا می باشند.
بین سبک های هویتی و گرایش به سوءمصرف مواد در دانشجویان رابطه معنی داری (p=0/001 ) وجود دارد.