مطالعه پاسخ جوانه زنی علف هرز مهاجم نیلوفروحشی (Ipomoea purpurea (L.) Roth) به تغییرات دما و پتانسیل آب‬‬‬‬‬‬

به منظور بررسی تاثیر دما و پتانسیل آب بر جوانه زنی بذر نیلوفروحشی و تعیین دماهای کاردینال جوانهزنی آن، آزمایشی به صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در مدیریت حفظ نباتات استان گلستان در سال 1392 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دما در هفت سطح (10، 15، 20، 25، 30 ، 35 و 40 درجه سانتی گراد) و پتانسیل آب در شش سطح (0، 2/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0- و 1- مگاپاسکال) بودند. همچنین اثر دماهای متناوب (10:20 ، 15:25 ، 20:30 و 25:35 درجه سانتی گراد) بر تغییرات درصد جوانهزنی این گیاه در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار نیز مورد مطالعه قرار گرفت. بذور از دمای 10 درجه سانتی گراد شروع به جوانه زنی کردند و با افزایش دما به 25 درجه سانتی گراد، بر درصد جوانه زنی افزوده شد و پس از آن کاهش یافت. بیشترین درصد جوانه زنی با 84 درصد در دمای متناوب 25:35 درجه سانتی گراد بهدست آمد. با کاهش پتانسیل آب از صفر به 1- مگاپاسکال، درصد جوانه زنی این گیاه از 80 درصد به صفر رسید. بر اساس مدل لجستیک سه پارامتره، پتانسیل آب 5/6- مگاپاسکال باعث کاهش 50 درصد جوانه زنی این گیاه گردید. برای تعیین دماهای کاردینال جوانهزنی از مدل دوتکهای استفاده شد. بر اساس این مدل در تیمار شاهد دماهای کاردینال جوانهزنی نیلوفروحشی شامل دمای پایه، بهینه و سقف به ترتیب 3/8 ، 25 و 40 درجه سانتیگراد برآورد شد. بهطورکلی در محدوده دمای مطلوب، جوانهزنی در پتانسیل های کمتر آب رخ داد. با کاهش پتانسیل آب، دمای پایه، مطلوب و تعداد ساعات بیولوژیک لازم برای جوانه زنی افزایش یافت.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬