فضای مشترک اطلاعاتی: آینده کتابخانه های دانشگاهی

این مقاله درصدد است مفهوم فضای مشترک اطلاعاتی را با تبیین شرایط حاضر، تعریف مفهوم، ویژگی ها و الگوهای فضای مشترک اطلاعاتی، بیان چند نمونه عملی، پیشنهادهایی برای تبدیل فضای کتابخانه به فضای مشترک اطلاعاتی، چالش های ایجاد و پیاده سازی فضای مشترک اطلاعاتی را مورد واکاوی قرار دهد.
روش پژوهش: مقاله حاضر یک مقاله مروری و مفهومی است، بنابراین روش کتابخانه ای انتخاب شد.
کتابخانه های دانشگاهی در طی دهه های گذشته تغییرات قابل توجهی کرده اند. این تغییرات، مدیران را در امر برنامه ریزی و پیش بینی امور کتابخانه ها با مشکل و چالش مواجه ساخته است. به نظر می رسد ظهور مفهوم فضای مشترک اطلاعاتی، مفهومی برای سازگاری با شرایط متغیر امروز کتابخانه های دانشگاهی است. اصطلاح فضای مشترک اطلاعاتی مفهوم نسبتا جدیدی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی است. فضای مشترک اطلاعاتی به عنوان درگاهی توصیف می شوند که از طریق آن دانشجویان و اعضای هیئت علمی به حجم وسیعی از منابع اطلاعاتی در جهان در یک مکان دسترسی می یابند، در محل کتابخانه منابع کمتری نگهداری می شود، دسترسی به خدمات فناوری و مرجع باهم ترکیب می شوند، بجای مالکیت اطلاعات تاکید بر دسترسی، مدیریت اطلاعات و هوشمندسازی خدمات است، مدیریت ارتباط با اعضا و استفاده کنندگان (خدمت محور) و یادگیری مشارکتی نقش محوری دارد.
هیچ کس نمی داند کتابخانه دانشگاهی آینده شبیه چه خواهد شد؟ ناگفته پیداست کتابخانه های آینده یک منبع اطلاعاتی متکامل با کارکنان آگاه و ماهر خواهد بود که دسترسی سریع و آزاد را به منابع اطلاعاتی الکترونیکی و دیجیتالی، انجام تحقیقات علمی در محیطی راحت و حمایتی را فراهم کرده و یادگیری مشارکتی را تشویق می کنند. فضای مشترک اطلاعاتی اولین گام در این مسیر است.