اثر سطح باروری و رقیق کننده اسپرم بر خصوصیات تولید مثلی خروس‎های بومی و آرین ایران

کاهش باروری خروس‎ یکی از اولین عوامل محدودکننده دستیابی به بیشترین میزان جوجه درآوری است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی سطح باروری خروس‎های بومی ارومیه و لاین آرین با استفاده از رقیق کننده منی (بلتسویل و شیر) بود. برای اجرای این تحقیق، تحرک منی 133 قطعه خروس با استفاده از نرم‏افزار CASA بررسی شد و خرو س ها بر اساس میانگین حرکت اسپرم آنها نسبت به میانگین جمعیت، به گروه های با باروری زیاد و کم دسته بندی شدند. اسپرم خروس‎های هر سویه، هر هفته به شش مرغ تلقیح و نطفه داری و جوجه درآوری تخم‎ها بررسی شدند. تفاوت معنی‎داری در حجم منی هر سویه وجود داشت (05/0>P). تفاوت معنی‎داری در غلظت اسپرم خروس‎های دو سویه و سطوح مختلف باروری مشاهده نشد. خروس‎های بومی با سطح باروری زیاد بیشترین درصد اسپرم‎های زنده را داشتند (05/0>P). نطفه‎داری و جوجه‎درآوری خروس‎های آرین در مقایسه با بومی بالاتر بود (05/0>P). همچنین نطفه‎داری و جوجه‎درآوری با استفاده از رقیق کننده بلتسویل بالاتر از شیر بود (05/0>P). با توجه به نتایج حاصل، اگرچه انتخاب در لاین آرین بسیاری از صفات تولیدی را افزایش داده ولی تاثیر منفی بر باروری نداشته است. از طرفی تلقیح مرغ‎ها با استفاده از اسپرم‎های رقیق شده با بلتسویل بازده مناسب تری در درصد باروری پرندگان نشان می‎دهد که می‎تواند در مزارع پرورش طیور بکار رود.