تعیین رویشگاه بالقوه گونه کما (Boiss Ferula ovina) با استفاده از مدل افزایشی تعمیم یافته (GAM) در منطقه فریدون شهر استان اصفهان

در این مطالعه توانایی مدل رگرسیون افزایشی تعمیم یافته در تهیه نقشه رویشگاه بالقوه گونه گیاهی کما (Ferula ovinaBoiss) و ترسیم منحنی های عکس العمل گونه نسبت به متغیرهای محیطی در منطقه فریدون شهر واقع در غرب اصفهان با مساحت هزار کیلومترمربع بررسی شد. داده های حضوروغیاب F. ovina به روش تصادفی طبقه بندی شده از تعداد دویست و هفتادوهشت سایت (یک صد و سی وهشت سایت حضور و یک صد و چهل سایت غیاب) جمع آوری و نقشه نه متغیر خاک، بیست ودو متغیر اقلیمی و سه متغیر فیزیوگرافی با اندازه پیکسل 72*72 مترمربع با استفاده از روش های میان یابی (کریجینگ، معکوس فاصله وزنی) تهیه شد. سپس ارتباط بین حضوروغیاب گونه با عوامل محیطی با استفاده از مدل افزایشی تعمیم یافته بررسی گردید. طبق نتایج حضور این گونه با فاکتورهای میزان سیلت و رس خاک ارتباط معکوس و با میزان شیب، ارتفاع از سطح دریا، میزان ماده آلی، درصد اشباع و میانگین درجه حرارت سالیانه همبستگی مستقیم دارد. ارزیابی مدل با استفاده از داده های مستقل بیانگر ضریب کاپای 64/0 و سطح زیر منحنی پلات 86/0 بود. طبق نقشه رویشگاه بالقوه و منحنی های عکس العمل ترسیم شده، گونه F. ovina در رویشگاه های با میانگین درجه حرارت سالیانه 11-9 درجه سانتی گراد، شیب 50-25 درصد،ارتفاع 3000- 1950 متر از سطح دریا، کربنات کلسیم 30-10 درصد، ماده آلی 6-4 درصد، سیلت 30-10 درصد، رس 60-45 درصد و درصد اشباع 60-45 بیشترین احتمال حضور را دارد. مدل تولید شده در شناسایی مناطق با پتانسیل رویشی بالای این گونه و برنامه های اصلاح و احیای مراتع کارایی مناسبی دارد.