تزیین های معماری در بارگاه و بقاع متبرکه امام زادگان مبتنی بر نقوش اسلامی

در ایران دوران اسلامی، معماری آرامگاهی از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. جایگاه مقابر امام زادگان و زاهدان در حیات اجتماعی و مذهبی ایران، از قدیمی ترین ایام تاکنون ادامه یافته است. این نوع بناها امروزه بعد از مساجد بیش ترین بناهایی هستند که برای انجام مراسم مذهبی، زیارت و... درون شهرها، روستاها به حیات خود ادامه داده اند. امام زادگان و زاهدان ما خصایص عمیق، تقوای بی انتها، ظلم ستیزی و احقاق حق و آزادگی امت را، همیشه پیشه داشته اند. سرزمین ما با کیفیت خاص جغرافیایی، سادات و امام زادگان را در خود پناه داد. ولی ویژگی مهم تر از موقعیت جغرافیایی، وضعیت اجتماعی ما بوده که بهترین زمینه را برای این کار فراهم کرده است. پس از آن هم تشکیل اقطاب معنوی و دینی و اثرات اجتماعی و اقتصادی و سیاسی آن ها، در زمان زندگانی ایشان و پس از آن، تا حالا همیشه منشا اثر خیر بوده است. مردم شیعه مذهب ایران، از باب ارادت به تمامی این بزرگواران، با تمام وجود برای این بزرگواران بارگاه و مرقد شایسته بنا کرده و به بهترین شیوه ممکن، این آثار را تزیین قدسی نموده اند. در این پژوهش، اهمیت و نقش معنوی امام زادگان و در نتیجه توجه مردم به آن، معماری خاص، تزیین های مفصل و بازسازی پیاپی بقاع امام زادگان مورد مطالعه قرار گرفته است. نوشتار حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با بررسی های میدانی و مطالعات کتابخانه ای استوار است. در بقاع متبرکه امام زادگان و زاهدین حراست کامل از اصول ساختار آثار ارزشمند یاد شده باید باشد و به امانت داری در بازسازی آن ها توجه ویژه ای مبذول گردد؛ چرا که بسیاری از این آثار دارای ثبت تاریخی بوده و از ارزش های بسیار والای معماری اسلامی برخوردار می باشند. ضمنا در گسترش این مراکز معنوی اسلامی بایستی نهایت دقت و سلیقه و حساسیت از به کارگیری پدیده های هنرهای قدسی و کاملا در چهارچوب سنت با همگن بودن قسمت های قدیمی و پیشین مورد توجه باشد.