بررسی سرعت روایت در حکایت های گلستان سعدی بر اساس نظریه ژنت

حکایت های گلستان سعدی، از جمله موفق ترین حکایات ادبیات کهن فارسی هستند. در این پژوهش که با هدف نمایاندن یکی از ارزش های گلستان سعدی صورت پذیرفته، مسئله «سرعت روایت» به عنوان عاملی موثر در شهرت و ماندگاری حکایت های این اثر مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی سرعت روایت برای آن است که نشان داده شود در یک اثر ادبی، کنش ها و رویدادها در طول چه مدتی از زمان رخ داده و در سنجش هر یک از برهه های زمانی چه حجمی از کتاب به آنها اختصاص یافته است؛ لذا، بدین منظور حکایت های گلستان بر اساس نظریه روایت شناسی «ژرار ژنت»، به شیوه توصیفی تحلیلی، بررسی گردید و به عوامل افزاینده وکاهش دهنده سرعت روایی در مباحثی نظیر گزینش و حذف، زمان پریشی، بسامد، توصیف، گفت وگو، افزودن اپیزود، نظریه پردازی نویسنده، بیان عمل ذهنی، نمایاندن زمان خیالی و زمان روانی عاطفی، حدیث نفس و نقل قول پرداخته شد. نتیجه این بررسی نشان از آن دارد که سرعت روایت در حکایت های گلستان سعدی «کند» است. با توجه به حجم این حکایت ها، استفاده حداکثری از عوامل کاهنده سرعت در آنها به عنوان یک حسن به شمار می آید و باعث شهرت و ماندگاری بیش از پیش این اثر ادبی شده است.