ارزیابی تاثیر محلول پاشی متانول بر برخی شاخص های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی عدس (Lens culinaris Medik) تحت شرایط تنش کم آبی

متانول نقش موثری در کاهش اثرات منفی تنش کم آبی در گیاهان سه کربنه دارد. در این راستا مطالعه ای با هدف اثر محلول پاشی متانول بر شاخص های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشمیایی گیاه عدس (رقم گچساران) به منظور بهبود اثرات تنش کم آبی در دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان در سال 1393 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه ای انجام شد. دو عامل مورد آزمایش عبارت بودند از: تنش کم آبی شامل تنش شدید (25 درصد ظرفیت زراعی)، تنش ملایم (50 درصد ظرفیت زراعی) و بدون تنش (100 درصد ظرفیت زراعی) و محلول پاشی متانول با چهار سطح، شاهد، 20، 25 و 30 درصد حجمی. محلول پاشی متانول سه بار طی فصل رشد گیاه (گیاهچه ای، گلدهی و غلاف دهی) و با فواصل 10 روز صورت گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از متانول در شرایط بدون تنش و تنش ملایم منجر به افزایش معنی دار صفات مورفولوژیکی شد. تحت شرایط تنش کم آبی شدید، متانول فقط در افزایش معنی دار ارتفاع بوته، وزن خشک اندام هوایی و سطح برگ نقش داشت. بررسی صفات فیزیولوژیکی نشان داد که متانول بر غلظت عناصر برگی (سدیم، پتاسیم و کلسیم) تاثیر معنی داری نداشت، اما در تمامی سطوح تنش کم آبی منجر به افزایش معنی دار محتوای نسبی آب و پایداری غشای سلول شد. در مورد صفات بیوشیمیایی، نتایج نشان داد که کاربرد متانول تاثیر معنی داری بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت برگی نداشت، اما تحت شرایط تنش ملایم و شدید، محتوای پروتئین و پرولین را افزایش داد. با توجه به نتایج این مطالعه، استفاده از متانول به صورت محلول پاشی برگی در جهت کاهش اثرات منفی تنش کمبود آب در گیاه عدس توصیه می شود.