جایگاه صنعت در اقتصاد ایران از عصر صفوی تا کنون

هدف پژوهش حاضر این است که جایگاه صنعت را در ایران در دوره های مختلف تاریخی مورد بررسی قرار دهد. براساس یافته های تحقیق، قبل از شکل گیری انقلاب صنعتی، ایران در دوره صفویه گام های بلندی به ویژه در صنعت نساجی برداشته بود اما در دوران افشاریه و زندیه، پیشرفتی در فعالیت های صنعتی در ایران به وجود نیامد. در دوره قاجاریه که کارآمدی آشکار اقتصاد صنعتی انگلستان باعث شده بود کشورهای مختلف به دنبال تکرار تجربه انگلستان باشند، اقداماتی در گسترش صنعت در حوزه های مختلف اتفاق افتاد، اما ایران در این دوره اساسا فاقد سیاستی مشخص در صنعتی شدن بود و مقدار ناچیزی از تولید ناخالص داخلی آن از فعالیت های صنعتی به دست می آمد. در دوره پهلوی، اولین قدم های واقعی در جهت صنعتی کردن ایران برداشته شد و سرمایه گذاری های کلانی در بخش صنعت صورت گرفت. این روند در دوره جمهوری اسلامی نیز تداوم یافت و سهم صنعت از تولید ناخالص داخلی و اشتغال، به میزان زیادی افزایش پیدا کرد. اما صنعت ایران در دو دوره اخیر اساسا مصرفی، وابسته به درآمدهای نفت و فاقد رقابت پذیری در عرصه بین المللی بوده است.