بررسی میزان پس روی و حجم رسوب فرسایش پس رونده در مجاری با شیب تند

فرسایش پس رونده، در اثر یک تغییر ناگهانی در بستر آبراهه های با شیب تند شکل می گیرد و به سمت بالادست حرکت می کند. وقوع پدیده فرسایش پس رونده در آبراهه ها موجب گود افتادگی بستر و ناپایدار شدن سواحل خواهد شد، درنتیجه رودخانه تعریض شده و حاصل این پدیده انتقال حجم زیاد رسوب به پایین دست و مخزن سدها می باشد. در تحقیق حاضرتعداد پنج نمونه خاک چسبنده شامل رس و سیلت با درصد اختلاط متفاوت برای شیب بالادست 25 و پایین دست پنج درصد برای دبی، سرعت و عمق های جریان مختلف مورد بررسی و آزمایش قرار گرفت. میزان حجم رسوب تولید شده به صورت لحظه ای و متوسط و نرخ پس روی و نیز دبی رسوب اندازه گیری شد. از جمله پدیده هایی که در این تحقیق مشاهده شد و نقش مهمی در تولید حجم رسوب و نرخ پس روی داشت عبارتند از وقوع پرش هیدرولیکی در محل اتصال شیب تند به ملایم، در سطح خاک و افزایش شیب بستر در حین آزمایش به دلیل فرسایش بود. بر اساس نتایج به دست آمده تغییر سه پارامتر میزان درصد رس و سرعت جریان با حجم فرسایش و نیز افزایش نرخ مهاجرت رسوبات و سرعت پس روی رابطه مستقیم دارد. در حالت رس خالص با افزایش سرعت جریان به میزان 5/1 برابر، حجم متوسط فرسایش13درصد، سرعت پس روی 40 درصد و دبی رسوب 21 درصد افزایش یافت. با افزایش درصد رس به میزان 50 درصد، متوسط حجم فرسایش 12 درصد، سرعت پس روی 38 درصد و دبی رسوب 19 درصد افزایش یافت.